زیاد عرق کردن، شاید در ظاهر یک بیماری جدی به نظر نرسد، اما این واکنش فیزیولوژیک برای حفظ دمای طبیعی بدن در برخی افراد می تواند به یک عارضه آزاردهنده تبدیل شود یا نشانه ای از اختلالات هورمونی، تیروئیدی یا بیماری های جدی تری چون بیماری قلبی، عفونت یا سرطان باشد.
دکتر سیدحسین صمدانی فر، فوق تخصص غدد و متابولیسم و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید: تعریق، به صورت موضعی و در نواحی خاصی چون کف دست، پا و زیربغل معمولا تحت تاثیر اختلالات هورمونی در دوران بلوغ، چاقی، غذاهای تند و گرم، اضطراب و استرس اتفاق می افتد و با افزایش سن، کاهش وزن و نبود اضطراب از بین می رود.
وقتی دست و پایتان عرق می کند
تعریق زیاد از آن دست بیماری هایی است که معمولا درمان آن به تخصص های مختلفی چون پوست، غدد یا جراحی نیاز دارد. به گفته متخصصان پوست و مو، بیماری «هایپرهیدروزیس» یا تعریق زیاد کف دست و پا علت های نامشخصی دارد. این بیماری به طور معمول به کف دست و پا و زیربغل محدود می شود و ممکن است در هوای گرم تشدید شود.
دکتر صمدانی فر با اشاره به این که تعریق زیاد کف دست، پا و ناحیه زیربغل معمولا ناشی از اضطراب و هیجانات روحی است، می افزاید: اما اگر چنین حالتی در تمام بدن و همراه با تب و کاهش وزن باشد، بررسی اختلالات تیروئیدی و دیابت ضروری است، چراکه پرکاری تیروئید و افت قند خون می تواند با تعریق زیاد همراه باشد. جالب است بدانید که در بسیاری از موارد تعریق های موضعی بخصوص در ناحیه زیربغل جنبه ارثی و ژنتیک دارد.
یائسگی، عفونت و تعریق زیاد
به گفته متخصصان غدد، مرکز تنظیم حرارت بدن در هرشخصی نسبت به دیگری متفاوت است، به همین دلیل درصورت افزایش درجه حرارت خون، غده هیپوتالاموس در مغز با گشاد کردن عروق و نیز تعریق، موجب خنک شدن بدن می شود، اما در شرایط خاصی هنگام ابتلا به بیماری های عفونی و تب دار، تمرینات ورزشی شدید، هوای گرم و مرطوب، پرکاری غده تیروئید، دیابت، بارداری و همچنین یائسگی یا افت هورمون های جنسی در مردان، بدن دچار تعریق بیش ازحد می شود.
دکتر صمدانی فر در این باره می گوید: اختلال هورمون های جنسی در خانم هایی که یائسه می شوند یا در آقایان، به دنبال افت هورمون های جنسی، به صورت تعریق های شدید بروز پیدا می کند. همچنین برخی بیماری های عفونی همچون سل می تواند با تعریق زیاد همراه باشد. البته تعریق بخصوص عرق سرد می تواند نشانه ای از بیماری قلبی یا افت قند باشد. ناگفته نماند سرطان نیز می تواند در برخی موارد با تعریق زیاد همراه باشد.
به گفته این متخصص غدد، تعریق زیاد در تمام بدن بخصوص از سنین میانی به بالا می تواند به دلیل یک بیماری اتفاق بیفتد که باید علت آن را جستجو و درمان کرد.
تعریق زیاد قابل درمان است
این روزها روش های درمانی متنوع و موثری برای عرق کردن های موضعی شدید و آزاردهنده ارائه می شود. دکتر صمدانی فر با اشاره به این روش ها می گوید: داروهای موضعی حاوی آلومینیم کلراید، اولین درمان این بیماری محسوب می شود. عبور جریان الکتریسیته از پوست دست و انتقال آن به غدد عرق کف دست یا پا نیز از روش های درمانی دیگر این بیماری است.
در این روش درمانی، دارویی وجود ندارد و با تکنولوژی الکتریکی درمان لازم انجام می شود و دستگاه با یون هایی که در آب آزاد می کند، غدد عرقی را سرکوب می کند و به این ترتیب بیمار تا مدت ها از رطوبت ناشی از عرق زیاد در امان است. در مراحل بعدی نیز برای درمان تعرق کف دست، از تزریق آمپول بوتاکس و سپس جراحی و تخلیه غدد عرقی کمک گرفته می شود.
فراموش نکنید استفاده از صابون های ضدباکتری، استحمام مرتب، شست و شوی بدن و مصرف مایعات به میزان کافی تا حد زیادی می تواند در کنترل تعریق بیش از حد بدن مفید باشد. همچنین افراد مبتلا به تعریق زیاد بهتر است از مصرف مواد غذایی ادویه دار و تند، همچنین نوشیدنی های حاوی کافئین، قهوه و شکلات که مصرف آنها موجب افزایش ترشحات غدد برون ریز می شود، خودداری کنند.