پیش از این در حالی که بریدن ترکیه از غرب بر سر زبان‌ها افتاده بود و همزمان با آن، آنکارا تحرکات دیپلماتیک معناداری را در چارچوب چرخش از غرب به جبهه مقابل آغاز کرده بود، یکباره کودتای نافرجام ۲۵ تیر رخ داد. کودتایی که بسیاری گفتند و می‌گویند که از سوی آمریکایی‌ها صورت گرفت. هر چند دولت ترکیه و شخص «رجب طیب اردوغان» موفق شدند این ماجرا را جمع کنند، ولی برای آنها مشخص شد که کل ماجرا فقط یک پیام داشت: «عبور از خط قرمز ممنوع!» اردوغان متوجه شد که هم کودتاچیان به آمریکا و غرب تعلق خاطر دارند و هم واشنگتن در پس زمینه این ماجرا حضور داشته است.
اما کودتای نافرجام به جای اینکه رئیس‌جمهوری ترکیه را بترساند، کینه‌اش را نسبت به آمریکا بیشتر کرد، اگرچه اردوغان را به سمت غرب متمایل ساخت علاوه بر آن، اردوغان و حزب حاکم ترکیه به این جمع‌بندی رسیدند که اگر منافع ترکیه را می‌خواهند و اگر می‌خواهند آتشی که در سوریه برافروخته شد، بیش از این ترکیه را فرا نگیرد، باید تا دیر نشده، به جبهه روسیه و ایران نزدیک شوند. به ویژه اینکه اردوغان پیروزی بزرگ ایران و روسیه را در حلب مشاهده کرده بود.
با آزادسازی حلب که ضربه کاری به تروریست‌ها وارد کرد ذهنیت چرخش به سمت روسیه و ایران مجددا به سراغ اردوغان آمد در همین فضا بود که ابتدا اعلام شد مقامات آنکارا و مسکو گفت‌وگو درباره سوریه را از سر گرفته‌اند و سپس، این خبر روی آنتن رفت که «سرگئی لاوروف»، «مولود چاوش اوغلو» و «محمدجواد ظریف» وزرای خارجه روسیه، ترکیه و ایران قرار است سه‌شنبه (دیروز) در مسکو بر سر سوریه گفت‌وگو کنند.
اما، درست یک روز قبل از نشست مسکو، «آندری کارلوف» سفیر روسیه در ترکیه جلوی دوربین‌های تلویزیونی ترور می‌شود، تا به اصطلاح، همه‌چیز به هم بخورد و به نقطه صفر برگردد!
«ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه، که ثابت کرده مرد لحظه‌های بحرانی است، ضمن ابراز تأسف نسبت به این واقعه، از خود هیچ خشم و غضبی نشان نداد و در عوض، اعلام کرد که نشست وزرای خارجه سه کشور طبق برنامه، برگزار می‌شود و برگزار هم شد. این اقدام سنجیده پوتین، توطئه طراحان ترور را نقش بر آب کرد، هر چند البته، جان سفیر در این گیرودار، هزینه شد. به اعتقاد پوتین و اردوغان هدف از ترور سفیر، به هم خوردن روابط روسیه و ترکیه و جلوگیری از بازگشت اردوغان به سمت مقاومت بوده است.
«آندری کارلوف» نوعا برای طراحان توطئه ترور، هدف سهل‌الوصولی بود و در واقع، قربانی ویژگی‌های شخصیتی خود شد؛ سعی می‌کرد کاملا بی‌تکلف باشد و وقتی به او گفته می‌شد محافظ همراه خود داشته باشد، پاسخ می‌داد که او دشمنی ندارد که بخواهد ترورش کند. کارلوف را رسانه‌ها معمار احیای پیوند دوستی میان دو کشور روسیه و ترکیه پس از سرنگونی جنگنده سوخوی روسی می‌خواندند.
در ارتباط با ضارب کارلوف که وی را در یک گالری هنری در آنکارا با شش گلوله کلت هدف قرار داده بود، چیز زیادی گفته نشده و فقط اعلام شده، مادر و خواهر وی و چهار نفر دیگر در استان «آیدین» واقع در جنوب غرب ترکیه، به دست نیروهای امنیتی دستگیر شده‌اند. اما به هر حال، از شعارها و حرکات ضارب کارلوف که توسط شبکه‌ها پخش شد، می‌توان دریافت که فرد ضارب گرایشات سلفی و تکفیری داشته است. این فرد پس از شلیک به سمت سفیر روسیه، فریاد می‌زد که زنده از محل (گالری) بیرون نخواهد رفت و همین‌طور هم شد. وی این را هم فریاد می‌زند که به خاطر حلب سفیر روسیه را می‌کشد. گفته می‌شود ضارب، عضو نیروهای ویژه پلیس ترکیه بوده و ۲۲ سال سن داشته است.
در پی وقوع این حادثه تروریستی، رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و دیگر مقامات ارشد ترکیه، به شدت این واقعه را محکوم کردند و حتی به روس‌ها اجازه دادند، برای بررسی مسئله هیئت تحقیقاتی به آنکارا اعزام کند.
روزنامه فرامنطقه‌ای «رأی‌الیوم»، ضمن اینکه کارلوف را فردی موثر در ارتباط با تخلیه تروریست‌ها از حلب دانست، ضارب وی را هم عضو گروه‌های افراطی ذکر و اعلام کرد که این فرد توانست در نیروهای امنیتی ترکیه نفوذ کند! ضارب از سوی نیروهای امنیتی ترکیه به گلوله بسته و کشته شد.
واکنش‌های جهانی
«بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت خارجه کشورمان ترور سفیر روسیه در آنکارا را به شدت محکوم کرد و این اقدام را پلید و ددمنشانه خواند. جنبش حزب‌الله لبنان هم در واکنش به این حادثه، بیانیه صادر و با خانواده کارلوف و مقامات روسیه، ابراز همدردی کرد. اتحادیه اروپا، اتحادیه عرب، شورای امنیت، دبیرکل سازمان ملل، دولت‌های عراق و سوریه و مقامات دیگر کشورها نیز علیه این اقدام تروریستی موضع گرفتند و آن را محکوم کردند.
اما، در میان این موضع‌گیری‌ها، موضع «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور جدید آمریکا نیز جالب توجه است؛ وی این اقدام تروریستی را «ناقض تمام قوانین نظام متمدنانه» دانست. گفته می‌شود که ترامپ به سمت همکاری با روسیه تمایل دارد. اما کارشناسان اعتقاد دارند منافع آمریکا در مقطع حاضر همسویی با روسیه را نمی‌طلبد.
شادی سعودی‌ها
البته، ناگفته نماند که واکنش سعودی‌ها به ترور سفیر روسیه، با همه متفاوت بود؛ آنها شادمانی خود را از این واقعه، پنهان نکردند، و آن را به تحولات سوریه ربط دادند.
دیروز همچنین خبر رسید، جسد یک دیپلمات ۵۶ ساله روسیه در آپارتمانش در مسکو پیدا شد. این دیپلمات که «پتر پولشیکف» نام داشت، از ناحیه سر و از نزدیک، با گلوله کلت هدف قرار گرفته و کشته شده بود.
منبع:کیهان
