بر اساس تعاریف موجود در نظام‌های بین المللی مالیات به مثابه یک نوع هزینه اجتماعی است که آحاد یک ملت در راستای بهره‌وری از امکانات و منابع یک کشور موظفند آن را پرداخت نمایند تا توانایی‌های جایگزینی این امکانات و منابع فراهم شود.
مالیات‌ها در همه کشورها اخذ می شوند و قانونی برای همه دنیا است اما کیفیت و میزان آن در کشورهای مختلف با یکدیگر متفاوت است؛ آنچه که اهمیت دارد پرداخت مالیات به صورت خودجوش از سوی مردم است.
دولت‌ها برای جبران هزینه‌های خدماتی که به شهروندان انجام می‌دهند. از طریق وضع مالیاتی اقدام می‌نمایند و البته هدف از وضع مالیاتی برای اغلب کشورها جبران هزینه نیست زیرا از طریق مالیات نقدینگی دچار تغییرات می شود که بعد از آن، جبران هزینه مهمترین عامل وضع مالیاتی است.
با این حال بسیاری از مردم هنوز درک صحیحی از پرداخت مالیات پیدا نکرده اند و رغبتی برای پرداخت مالیات ندارند؛ این افراد با توسل به ابزارهای مختلف از خلاهای قانونی در سیستم مالیاتی کشور سوء استفاده کرده و مالیات های خود را پرداخت نمی کنند.
کارگران و کارمندان که معمولا جزء اقشار کم درآمد و یا متوسط جامعه محسوب می‌شوند، به خاطر مشخص بودن درآمدهای آنها نمی توانند از پرداخت مالیات فرار کنند و به صورت ماهانه این مالیات از حقوق آنها کسر می‌شود اما مهمترین فرارهای مالیاتی مرتبط با سرمایه داران و افرادی است که ثروت های کلان داشته و درآمدهای سالانه آنها بالا است.
بعد از تاکیداتی که مقام معظم رهبری درباره لزوم پرداخت مالیات توسط آحاد جامعه، رئیس قوه قضاییه یکی از موانع تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را «فرار مالیاتی» اعلام کرد و از عزم دستگاه قضایی در برخورد با فراریان از پرداخت مالیات خبر داد.
طی ماه های گذشته ناصر سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور برآوردی از فرارهای مالیاتی کشور ارائه کرد و گفت: بر اساس گزارش‌های سازمان مالیاتی کشور، بیش از ۱۳۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در کشور داریم.
وی با اشاره به شرایط نامساعد درآمدی کشور و فروش نه جندان مناسب نفت، تصریح کرد: ظاهراً کشور رفع تحریم شده ولی حتی کشورهای دوست نیز حاضر به برگرداندن پول ما نیستند و حاضر نیستد دینار را به یورو و دلار کرده و به کشور ما پرداخت کنند.
سراج ضمن تأکید بر لزوم ورود جدی سازمان مالیاتی کشور به این مقوله خاطرنشان کرد: باید مالیات را جدی گرفت و اجازه فرار مالیاتی به کسی نداد.
سراج با اشاره به ترفندهای افراد برای فرار مالیاتی خاطرنشان کرد: «افراد با تأسیس شرکت‌های صوری تلاش می‌کنند با کد فروشی و فاکتور فروشی قانون را دور زده و از پرداخت مالیات فرار کنند. به‌عنوان نمونه فردی است که ۶۰۰ شرکت صوری و فرد دیگری ۲۰۰ شرکت صوری زده تا فقط کد فروشی و فاکتور فروشی کرده و از پرداخت مالیات فرار کنند. همچنین یکسری افراد سودجو با فریب افراد مستضعف و محتاج، پولی به حساب این افراد واریز و بعد از گردش پول و یکسری زد و بند به نام این فرد چند دسته چک گرفته که همه را سفید امضاء از آنان می‌گیرند و بعد برای او کارت بازرگانی صادر می‌کنند و با نام، کارت و دسته چک این افراد، کار خلاف می‌کنند. یک‌دفعه میلیاردها تومان مالیات و … بدهکار می‌شود. در این رابطه نیز باید سازمان‌های مرتبط و اتاق بازرگانی را هوشیار کنیم.»
هشدار رئیس سازمان بازرسی کشور درباره فرارهای مالی در کشور اولین هشدار نبوده است و یکی از مسائلی که امروز مورد اعتراض قشر کم درآمد بوده، اخذ مالیات از این قشر و عدم نظارت بر پرداخت مالیات از سوی ثروتمندان و صاحبان سرمایه‌های کلان است.
بزرگترین عامل در فرار مالیاتی عدم درک صحیح جامعه و مسئولین به صورت متقابل از اهمیت مالیات است؛ تا جایی که افراد به خود اجازه می‌دهند با زیر پا گذاشتن قوانین کشور از هر راهی برای نپرداختن مالیات استفاده کنند.
دستگاه های نظارت بر امر مالیات نیز تا کنون کوتاهی هایی را داشته اند که فرار مالیاتی به رقم ۱۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ نبود نظارت بر بخش های سرمایه‌ای کشور و همچنین خلاً سیستمی در این بخش یکی از مهمترین مسائلی است که کشور را با پدیده فرار مالیاتی مواجه کرده است.
در همین راستا شیخی یک کارشناس مسائل اقتصادی می گوید: «سازمان نظام مالیاتی در کشور اگر بتواند ساماندهی بیشتری در این بخش داشته باشد، تحقق مالیاتی پیشتر از قبل خواهد بود؛ باید قانون مالیات‌های مستقیم به مجلس برده می شد و در نهایت با در نظر گرفتن درآمد اقشار مختلف جامعه، برای آنها مالیات وضع می شد و از طرف دیگر میزان تحقق مالیات نیز افزایش پیدا می کرد.»
طی سال های اخیر نقش دلالی و اقتصاد پنهان در کشور بسیار پررنگ تر شده است؛ علی مصطفوی ثانی در همین راستا با انتقاد از عملکرد دولت در اخذ مالیات بیشتر از اقشار حقوق بگیر کارمند و کارگر گفت: «در حال حاضر ۴۰ درصد اقتصاد کشور مالیات نمی پردازند که قسمتی از آن به خاطر اقصاد پنهان و سیاه و بخش دیگر آن به خاطر عدم شمول پایه های مالیاتی بوده است.»
در ماه های گذشته که یکی از مهمترین درآمد های دولت مالیات ها بوده است، شاید اگر همه مردم به صورت عادلانه اقدام به پرداخت مالیات های خود می کردند، برای کارمندان سخت نبود که مالیات خود را بپردازند و همچنین دولت با کسری های بودجه ناشی از عدم دریافت مالیات مواجه نمی شد.
انتهای پیام/دانا
