طبق بیانات رهبری، فرهنگ در سطح باورها و عقاید را از همه بیشتر مهم میدانند. مهمتر اینکه فرهنگ را در خدمت تقویت ساخت دورنی نظام قرار داده؛ ساخت مقتدرانهای که قرار است در دنیای امروز جای قدرتهای سنتی را پُر کند.
از ابتدای سال جاری که رهبر معظم انقلاب آن را سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نامیدهاند؛ مسئولین کشور در مناسبتهای مختلف بیانات متفاوتی را درباره اهمیت مقوله فرهنگ و برتری آن بر دیگر حوزهها ایراد کردهاند.
معظم له در همان سخنرانی ابتدای سال جاری در حرم مطهر رضوی، بر نقش بنیادین فرهنگ در افزایش قدرت ملی و اقتدار درونی کشور تأکید کردند و آن را از اقتصاد مهمتر دانستند. در سخنرانیهای بعدی نیز معظمله بر اهمیت فرهنگ تأکید کردند. از جمله، بیانات اخیر ایشان در جمع اعضای مجلس خبرگان (۱۳/۶/۹۳) است که دولت را به توجه بیشتر به فرهنگ فرا میخوانند.
ضرورت توجه و تأکید بر فرهنگ تا آنجایی اهمیت دارد که مسئولین کشوری باید نسبت به مشکلات فرهنگی کشور احاطه و اشراف کامل داشته باشند. از طرفی دغدغه فرهنگ در بین کارگزاران نظام به گونهای باشد که خواب و خوراک را از آنان سلب نماید.
مقام معظم رهبری در فرمایشات نوروزی، ضرورت توجه به فرهنگ را از زوایای مختلف تشریح کردند. در حقیقت بعد از انقلاب اسلامی ایران، فرهنگهای مسلط غربی که بعد از جنگ دوم جهانی مطرح شده بود در حال فروپاشی است و زمینه برای ایفای نقش دیگر قدرتها و به میدان آمدن ارزشهای غیرغربی فراهم شده است. حال با این شرایط جهانی، تکلیف متولیان فرهنگی چیست و چه استراتژی اتخاذ نمایند؟
۱- تقویت ساختار درونی در مقوله فرهنگ
ارائه الگوی اسلامی- ایرانی و تبیین این پارادایم، توسط مسئولان انقلابی کشور در دورههای مختلف دنبال شده است. هر چند که در هر برهه زمانی، رویکرد متولیان به مقوله فرهنگ متفاوت بوده است؛ اما این دلیلی برای دور ماندن از استراتژی و مهندسی فرهنگی نظام نبوده است. در واقع شرایط جهانی به سویی میرود که جمهوری اسلامی ایران باید با تقویت ساخت درونی، خود را برای ایفای نقش در نظم جدید بینالمللی آماده کند.
چرا که رقبای ما به نفوذ و قدرت فزاینده فرهنگ اسلامی و انقلابی پی بردهاند، و در غیر این صورت، از رقبا جا میمانیم. در همین حال، مهمترین عنصر افزایش قدرت ملی، فرهنگ است و عناصر دیگر همچون علم و فناوری، اقتصاد و جمعیت نیز در مرتبه بعد قرار دارند. به بیان رهبری در همین دیدار نوروزی، «از همه اینها مهمتر، مسئله فرهنگ است؛ بهخصوص در سطح باورها و عقاید مردم».
۲- توجه به تهدیدات فرهنگی
در زمینه فرهنگ، یکی از تأکیدات تاریخی مقام معظم رهبری بر اهمیت این مقوله میباشد. ایشان از همان آغاز رهبری در سالهای اولیه دهه ۷۰ تاکنون، توصیههای مکرری را در خصوص فرهنگ، شبیخون فرهنگی، ناتوی فرهنگی و استحاله فرهنگی بیان داشتهاند.
معظمله در باب توجه دولت یازدهم به مسئله فرهنگ نکات جدی بیان فرمودهاند و تکلیف دولت را در مواجهه با تهدید فرهنگی، پدیده بدحجابی و بیحجابی که هر روز در جامعه گسترش بیشتری مییابد را مشخص کردهاند.
در حقیقت ترویج بدحجابی و تحریک غرایز جنسی جوانان کشور از این راه، یکی از برنامههای استکبار جهانی برای مقابله با نظام جمهوری اسلامی ایران است. در همین راستا انگلیسیها شبکههای فارسیوان، منوتو و … را مستقیماً با همین هدف ایجاد کردهاند.
از طرفی هم دولت در شرایطی قرار دارد که بسیارى از سرمایههاى گوناگون بینالمللى صرف ایجاد رسانههاى اثرگذار از قبیل ماهواره و اینترنت و موبایل براى استحاله عقاید و ارزشها صرف میشود. نکته مهمی که دولت از آن غفلت نموده، حضور برخی عناصر فرهنگی مریض در نهادهای فرهنگی است. از ارائه مجوز به آثار هنری همچون کتب، فیلم، نمایش و… در زمره چالشها و تهدیدهای فرهنگی دولت یازدهم تعریف میشود که نیازمند عنایت و توجه بیشتر دولت به این مهم است.
۳- تأکید بر مقوله امربهمعروف و نهیازمنکر
دغدغه دوستداران نظام، رواج بدحجابی و جایگزینی الگوهای غربی و معضلات فرهنگی توسط برخی از دگراندیشان در جامعه میباشد. از آنجایی که در آیات و روایات تأکیدات فراوان به مقوله امر به معروف و نهی از منکر شده است؛ لذا از طریق این فریضه، به دغدغههای ارزشمند دینی توجه بیشتری شود؛ نه اینکه این مقوله تبدیل به یک بازی سیاسی با اهداف خاص سیاسی گردد.
هر چند که در اصل هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصریح میکند: «در جمهوری اسلامی ایران دعوت به خیر، امربهمعروف و نهیازمنکر وظیفهای است همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت؛ شرایط و حدود و کیفیت آن را قانون مشخص میکند».
رهبر معظم انقلاب در سفر به خراسان شمالی در دیدار علما و روحانیان این استان خطاب به روحانیان فرمودند: «خودتان را مجهز کنید، مسلح به سلاح معرفت و استدلال کنید، بعد به این کانونهای فرهنگی ـ هنری بروید و پذیرای جوانها باشید. با روی خوش هم پذیرا باشید؛ با سماحت، با مدارا «و سنّه من نبیّه»، که ظاهراً عبارت است از «مداراه النّاس»؛ مدارا کنید. ممکن است ظاهر زنندهای داشته باشد؛ داشته باشد.»
راه درست همان است که رهبری میگویند؛ با برخورد دوستانه و نهیازمنکری که در فرد مقابل اشتیاق ایجاد کند نه نفرت.
نکته پایانی اینکه طبق بیانات رهبری، فرهنگ در سطح باورها و عقاید را از همه بیشتر مهم میدانند. مهمتر اینکه فرهنگ را در خدمت تقویت ساخت دورنی نظام قرار داده؛ ساخت مقتدرانهای که قرار است در دنیای امروز جای قدرتهای سنتی را پُر کند. لذا در اهمیت مقوله فرهنگ، توجه به ساختار فرهنگی و تهدیدات پیرامونی و الزامات جاری شدن فرهنگ دینی و انقلابی در جامعه تلاش فراوان شود.
محسن صابر
انتهای پیام/دانا