به گزارش نبض سحر به نقل از مشرق، سه‌گانه فاجعه‌آمیز هوایی سال ۲۰۱۴ که هر کدام به شکلی متفاوت رخ داد را چگونه باید نگاه کرد؟ نکته قابل تامل اینکه سه فروند هواپیمای مسافربری در فاصله‌های زمانی چند ماهه هر کدام به طریقی دستخوش حادثه‌ای متفاوت شدند. بوئینگ ۷۷۷ پرواز شماره MH370 با ۲۳۹ سرنشین (شامل کادر و مسافرین) بر فراز آبهای جنوب اقیانوس هند ناپدید شد، بوئینگ ۷۷۷ پرواز MH17 با ۲۹۸ سرنشین (شامل کادر و مسافرین) بر فراز دونتسک در شرق اوکراین مورد اصابت موشک قرار گرفت، و ایرباس A-320 با شماره پرواز QZ8501 با بیش از ۱۶۲ سرنشین (شامل کادر و مسافرین) در آبهای دریای جاوه سقوط کرد. جمعا سرنوشت بیش از ۷۰۰ انسان دستخوش پدیده‌ای که بیشتر به رازی عجیب و پیچیده می‌ماند، گردیده است.
در این گزارش، به بررسی ماجرای این سه هواپیما که اولی ناپدید گشت، دومی منهدم شد، و سومی سقوط کرد می‌پردازیم. در گزارش پیش رو، سناریوهای مطرح‌شده برای توجیه آنها و دیگر احتمالات موجود به همراه حوادث مشابه را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
پرواز MH370
: بزرگترین راز صنعت هوانوردی جهان
قریب به یک سال از ناپدید شدن هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ با شماره پرواز MH370 مالزی می‌گذرد و همچنان حدس و گمانه‌ها در این باره حرف اول و آخر را می‌زنند؛ نه اثری از باقیمانده‌های غول ۷۷۷ بوئینگ پس از سقوط احتمالی پیدا شده و نه ماهواره‌ها ردی از مسیر حرکت آن پس از تغییر مسیر بدست آورده‌اند. یک روز خبر از نشاندن هواپیما در پایگاهی نظامی در جزیره‌ای دور افتاده منتشر می‌شود و یک روز هم مثل این اواخر شایعاتی درباره فرود این پهن‌پیکر در یکی از پایگاه‌های آمریکا در افغانستان در فضای مجازی پخش می‌شود. از سناریوی ربایش هواپیما توسط عوامل سیا تا نسبت دادن آن به خلبان که می‌گویند از مخالفان دولت مالزی بوده است؛ و مطرح شدن نام ایران بدلیل حضور دو شهروند ایرانی با پاسپورت جعلی، همه و همه داستان این پرواز را پیچیده‌تر و رمزآلودتر کرده است.
عملیات بین‌المللی جستجوی لاشه هواپیما در آبها توسط بیش از ۲۶ کشور آغاز شد و طبق اسناد بزرگترین عملیات جستجو در تاریخ لقب گرفت. این عملیات، از خلیج تایلند و دریای جنوبی چین آغاز شد و پس از آن به تنگه مالاکا و دریای آندامان و در نهایت پس از آنکه بازرس‌ها متوجه شدند که هواپیما پس از ناپدید شدن به سمت غرب و شبه‌جزیره مالایا حرکت کرده و سپس در یک مسیر به سمت شمال یا جنوب به مدت هفت ساعت پرواز کرده‌است، به اقیانوس هند گسترش یافت. این عملیات تاکنون بی نتیجه بوده و اثری از هواپیما به دست نیامده است. جستجوی چند ماهه کف دریا با استفاده از زیردریایی بدون سرنشین نیز مثمر ثمر واقع نشد.
اما “نجیب تون رزاق” -نخست وزیر مالزی- در مارس ۲۰۱۴ اولین گمانه رسمی را ابراز داشت. وی اعلام کرد که بر اساس مشاهدات ماهواره “اینمارست” هواپیما در حال پرواز به سمت جنوب اقیانوس هند بوده و با اتمام سوخت پس از هفت ساعت، در همان منطقه سقوط کرده و تمامی سرنشینان آن مرده‌اند. تا به امروز، قطعات زیادی توسط ماهواره‌ها در آبهای منطقه مورد نظر رویت شده است اما به دلیل وسعت زیاد منطقه، شرایط نامساعد آب و هوایی و فاصله بسیار آن با خشکی، این مشاهدات مورد وثوق نیست. مقام‌های مالزیایی نیز سردرگم شده و انواع احتمالات را در نظر گرفته‌اند. این هواپیما، دارای ۱۲ خدمه مالزیایی و نیز ۲۲۷ مسافر بود که ۱۵۲ نفر چینی، ۵۰ نفر مالزیایی، ۲۰ نفر از کشورهای غربی و نیز ۲ نفر ایرانی (با پاسپورت‌های مسروقه) در میان آنها بوده‌اند.
در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۴ (۱ تیر ۱۳۹۳) گزارش‌های تازه پلیس مالزی نشان از این داشت که “زهاری احمد شاه” (Zaharie Ahmad Shah) -خلبان ۵۳ ساله هواپیمای گم‌شده- در منزل و در دستگاه شبیه‌ساز رایانه‌ای مسیر پرواز به جنوب اقیانوس هند را تمرین کرده بود. نکته قابل توجه اینکه طبق برنامه پرواز، هواپیما باید از کوالالامپور به پکن می‌رفته و اصلا نیازی به حرکت به سمت جنوب اقیانوس هند نبوده است.
فعال‌ترین تیم‌های بین‌المللی شامل کاوشگران مالزیایی، استرالیایی، تایلندی، اندونزیایی، نروژی، چینی، انگلیسی و آمریکایی در آخر به چند قطعه بزرگ آهنین از هواپیما در اندازه‌های ۵ تا ۲۴ متر رسیدند و هیچ جسدی یافت نشد. آخرین گمانه‌ها این است که هواپیمای مذکور نه با سرعت که به آرامی در آب فرود آمده و به دلیل عمق بسیار زیاد آن منطقه از اقیانوس هند که به چند هزار متر می‌رسد، به اعماق سیاه و تاریک اقیانوس و لابلای صخره‌های عظیم رفته است.
احتمال دیگری هم وجود دارد و آن هم این است که اقیانوس هند به آبراه‌های چندانی متصل نیست و سوال اینجاست که منطقه پنج‌میلیون کیلومتر مربعی زباله در این اقیانوس از کجا شکل گرفته است. “اریکسون” -محقق برجسته- که سال ۲۰۱۰ موفق به کشف این منطقه شد، معتقد است که بخش اعظم این زباله‌ها از سونامی سال ۲۰۰۴ اندونزی به وجود آمده است.
محتوای این گرداب زباله‌ای بزرگ به طور مداوم میان سواحل استرالیا و آفریقا گردش می‌کند. هر دور گردش این گرداب ۶ سال به طول می‌انجامد. البته اگر زباله‌ای در میانه گرداب گرفتار شود، در آن ماندگار خواهد شد. با این حساب، اگر بوئینگ ۷۷۷ ناپدیدشده خطوط هوایی مالزی در منطقه‌ای نزدیک به سواحل غربی استرالیا سقوط کرده باشد، بقایای ناشی از آن در حال حاضر در حال حرکت به سمت ماداگاسکار هستند و حدود یک سال دیگر به این گرداب زباله عظیم اقیانوس هند خواهند پیوست.
از آخرین اتفاقات متعاقب این حادثه می‌توان به خبر “ان بی سی نیوز” آمریکا اشاره کرد که در مورخ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۴ اعلام نمود که دولت مالزی دستور به برکناری “هشام الدین حسین” (Hishammuddin Hussein) -وزیر دفاع مالزی و مسئول پروژه کاوش- داده است. عزل حسین دو گمانه را پیش روی می‌نهد: حسین به اطلاعات خاص از آن دسته که کسی را اجازه ورود به آنها نیست، دست یافته بود؛ حسین در مدیریت پیشبرد پروژه ناتوان عمل کرده بود. گفتنی است که این برکناری در پی اعتراضات خانواده‌های قربانیان و روزنامه‌نگاران بین‌المللی به عدم ارائه گزارش عملکرد تیم کاوشگر صورت گرفت. هشام الدین حسین، همچنان به عنوان وزیر دفاع مالزی فعالیت می‌کند.
سوابق هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ اثبات کرده که این غول آهنین، ایمن‌ترین هواپیمای جهان است و در طول ۱۹ سال تولید دچار ۲ مورد سانحه شده و فقط سه نفر قربانی داده است. علاوه بر این، هواپیمایی مالزی نیز در طول عمر خود تنها ۲ سانحه منجر به مرگ داشته که یکی از آنها به دلیل هواپیماربایی بوده است. اما براستی راز سقوط این پرواز در مسیر کوآلالامپور به پکن در روز ۸ مارس چه بود؟
گمانه‌ها
(۳) هواپیماربایی یا خودکشی: رزاق -نخست وزیر مالزی- از رصد کردن هواپیما توسط ماهواره در ساعت ۱:۳۰ دقیقه بامداد ۸ مارس خبر داده است (ارتش تایلند اعلام کرده که هواپیما مذکور را در ساعت ۱:۲۸ دقیقه که در حال حرکت به سمت کوآلالامپور بوده رهگیری کرده است). اما در این مورد، احتمال ربایش هواپیما یا خودکشی خلبان زیاد می‌رود. احمدشاه، درست چند ساعت پیش از پرواز در یک دادگاه جنجالی تحت محاکمه بود. طبیعتا می‌باید پس از خودکشی وی، هواپیما که تا چند ساعت قابلیت هدایت اتوماتیک را دارد نهایتا به سقوط انجامیده است.
(۴) تماس مشکوک پیش از پرواز: درست لحظاتی پیش از پرواز خانمی ناشناس با گوشی همراه خلبان تماس گرفته و مکالمه‌ای بین آنها صورت گرفته بود. پلیس مالزی دو هفته پس از حادثه متوجه شد که این تماس از سوی زنی صورت گرفته که سیم کارت خود را بصورت قانونی اما با مدارک جعلی خریده بوده است. در مالزی، خرید سیم کارت فقط با مدارک شناسایی مثل پاسپورت قابل انجام است. اما زن مرموز که به گفته غالب کارشناسان یک پرستوی اطلاعاتی بوده، در حال حاضر کوچکترین اثری از خود بر جای نگذاشته است.
(۵) پیام مرموز: درست ۱۲ دقیقه پیش از شروع آخرین مکالمه بین برج و هواپیما، غول آهنین از مسیر خود خارج می‌شود. این انحراف مسیر، موجب ایجاد ارتباط برج مراقبت با هواپیما می‌گردد. در پایان مکالمه، کمک خلبان عبدالحمید می‌گوید: “شب بخیر مالیزین ۳۷۰″؛ اما برج مراقبت اصلا به این پیام مشکوک که باید به شکل شب شما هم بخیر بیان می‌شد توجه نمی‌کند. حالا، پس از واکاوی و بررسی شواهد جدیدا پلیس مالزی موفق به کشف این پیام مرموز که نشان از وضعیت مشکوک خلبان و کمک خلبان در آن شرایط داشته، گردیده است.
در باب این گمانه، می‌توان جنجالی‌ترین اظهارنظر را مربوط به دکتر “کوین بارت” (Kevin Barret) دانست. این اندیشمند و تحلیلگر آمریکایی، معتقد است که برنامه‌ریزی سازمان سیا بر این بوده که هواپیمای مورد نظر بر اثر شلیک موشک لیزری ناوشکن “پینک نی” (USS Pinckney DDG) آمریکا -که بعد از ۷۰ سال سر و کله آن در دریای چین پیدا شد- منهدم شود. او به صراحت ابراز داشته که “دفتر سیا در «آلیس اسپرینگز» استرالیا کاملا از جزئیات این شیطنت بزرگ باخبر است. و تاسف‌بار آنکه دولت مالزی نه تنها اطلاعات لازم را از آنها گرفته، بلکه در پنهانکاری این عملیات کاملا با آمریکا هماهنگ است. رسانه‌های امریکایی نیز در راستای اوامر سیا در گمراه کردن مخاطب از مسیر واقعیت کاملا حرفه‌ای عمل کردند.
پرواز MH17
پرواز شماره ۱۷، پرواز هواپیمایی مالزی از مبدا آمستردام هلند به مبدا کوآلالامپور مالزی بود که در تاریخ ۱۷ جولای ۲۰۱۴ در منطقه “دونتسک” واقع در مرز روسیه و اوکراین در اثر شلیک موشک منفجر شده و تمامی ۲۹۵ سرنشین آن شامل ۱۹۲ هلندی، ۲۷ استرالیایی، ۴۴ مالزیایی، ۱۲ اندونزیایی، ۱۰ انگلیسی، ۴ آلمانی، ۴ بلژیکی، ۳ فیلیپینی و یک کانادایی در دم کشته شدند. حادثه MH17 بعنوان پرتلفات‌ترین سقوط هوایی تاریخ شناخته شد. هواپیمای مذکور در ساعت ۱۰:۱۴ دقیقه بامداد پنجشنبه ۱۷ جولای از فرودگاه بین‌المللی آمستردام برخاست و قرار بود در ساعت ۲۲:۰۰ جمعه ۱۸ جولای در فرودگاه بین‌المللی کوآلالامپور فرود آید.
هواپیما طبق برنامه موظف بود که با ورود به حریم هوایی اوکراین ارتفاع پرواز را به ۳۳ هزار پا (۱۰ هزار و ۶۰ متر) برساند و پس از ورود به آسمان “دنیپروپتروفسک” -سومین شهر بزرگ اوکراین- تا ۳۵ هزار پا اوج بگیرد. در ساعت ۱۲:۵۳ دقیقه، برج مراقبت دنیپروپتروفسک اعلام کرد که آیا کاپیتان پرواز MH17 آماده اوج‌گیری بدون برخورد با پرواز ۳۵۱ سنگاپور که در همان ارتفاع بود می‌باشد؟ خلبان اجازه خواست که در همان ارتفاع بماند. ساعت ۱۳:۰۰ بود که درخواست تغییر مسیر به علت شرایط بد هوایی به سمت چپ به شعاع ۲۰ مایل هوایی را از برج مراقبت کرد. درخواست پذیرفته شد. سپس خلبان خواست که تا ارتفاع ۳۵ هزار پا اوج بگیرد که پذیرفته نشد. در ساعت ۱۳:۱۹ دقیقه، برج مراقبت متوجه شد که هواپیما ۳.۶ مایل از مسیر اصلی به طرف شمال منحرف شده، لذا سریعا دستور بازگشت به مسیر اصلی را داد. پاسخی نیامد. لذا، سریعا با برج کنترل شهر “روستوف نادونو” روسیه تماس گرفت و ادامه کنترل هواپیما را به آنها سپرد. سپس در ساعت ۱۳:۲۰ تلاش کرد که با خلبان ارتباط برقرار نماید، اما پاسخی نیامد. در نتیجه، از برج مراقبت روستوف نادونو خواست تا حضور هواپیما در رادارش را به اطلاع برساند که برج مراقبت مذکور اعلام کرد که هواپیما از رادار ناپدید شده است.
در میان مسافرین، شخصیت‌های مهمی وجود داشتند. افرادی چون دکتر “ژوپ لانژ” هلندی (Joep Lange) -رییس اسبق جامعه بین‌المللی ایدز- که برای حضور در یک کنفرانس مهم در رابطه با بیماری ایدز عازم کوآلالامپور بود؛ سناتور هلندی “ویلم ویته‌وین” (Willem Witteveen)؛ “لیام دیویسون” (Liam Davison) نویسنده مشهور استرالیایی؛ و شوبا جی (Shuba Jay) بازیگر مشهور مالزیایی. نکته قابل توجه اینکه وجود ۲ نفر اول و اهمیت شغل‌شان نیز می‌تواند محل خلق یک شائبه در رابطه با علل سقوط باشد.
در ۲۱ جولای، نجیب رزاق (Najib Razak) -نخست وزیر مالزی- اعلام کرد که جدایی‌طلبان دونتسک جعبه سیاه را به دولت مالزی تحویل داده‌اند. در پی شنود، مشخص شد که هواپیمای مذکور آسیب دیده بوده اما علت بدرستی مشخص نشد.
در ۲۳ جولای، با موافقت دولت اوکراین، هیئت بین‌المللی تحقیق متشکل از زبده‌ترین کارشناسان به رهبری هلند تشکیل یافت. این هیئت شامل ۲۴ کارشناس از مالزی، اوکراین، استرالیا، آلمان، آمریکا، انگلیس، و روسیه بود.
با کشف جعبه سیاه توسط متخصصین انگلیسی و ارائه گزارش ۹ سپتامبر هیئت پژوهش، مشخص شد که هواپیما بر اثر برخورد ترکش حاصل از شلیک یک موشک “بوک” (Buk) سوراخ شده و به خاطر کاهش شدید فشار داخلی به شدت دچار انفجار شده است. شدت انفجار به حدی بوده که باقیمانده‌های هواپیما شامل بدنه، قطعات، اجساد و پاسپورتها تا ۳۴ کیلومتر مربع در منطقه “هرابوف” استان دونتسک پراکنده شده بودند. در پی این گزارش، چالش بالا گرفت و دولت اوکراین و جدایی‌طلبان طرفدار روسیه یکدیگر را به پرتاب موشک متهم کردند. اما در ادامه، دو طرف قبول کردند که اکنون زمان آتش‌بس و همکاری با گروه‌های بین‌المللی برای کشف حقایق بیشتر است.
سامانه موشکی بوک
پس از تشکیل گروه سه جانبه تحقیقات (شامل سازمان امنیت و همکاری اروپا، دولت اوکراین، و دولت روسیه)، “آندره پورگین” (Andre Purgin) -یکی از مقامات ارشد جمهوری خلق دونتسک- اعلام کرد که در صورت عدم کارشکنی دولت اوکراین، امنیت گروه کاوشگران و محققین بین‌المللی را تضمین خواهد کرد.
با این جود، اختلاف سیاسی-نظامی دولت اوکراین و جدایی‌طلبان طرفدار روسیه، همچنان چالش و جنجال را به قوت خود حفظ کرده بود. دولت اوکراین اعلام کرد که در پی شنود گفتگوی این شبه‌نظامیان پیش از سقوط هواپیما، اطمینان دارد که موشک از سوی آنها پرتاب شده است. جدایی‌طلبان نیز این عمل را متوجه خود دولت اوکراین دانسته و در اقدامی منطقه سقوط هواپیما را قرق کرده و اجازه نظارت بین‌المللی را با تعویق صادر کردند که همین امر موجب افزایش شبهات علیه آنها و دولت روسیه شد.
در همین بحبوحه بود که یک اشتباه استراتژیک از سوی دولت اوکراین صورت گرفت. در روز ۲۳ جولای دو جت جنگی اوکراین در همان منطقه سقوط هواپیما مورد اصابت موشک قرار گرفتند. دولت اوکراین بلافاصله روسیه را بانی این حادثه دانست و این در حالی بود که منطق قضیه نمی‌توانست اینگونه باشد؛ چرا که با فرض انهدام هواپیمای پرواز شماره ۱۷ توسط روسیه، اقدام دوم پس از ۷ روز، احمقانه‌ترین حرکت از سوی دولت روسیه می‌توانست باشد.
این حادثه باعث شد تا ۹۰ دقیقه بعد دولت اوکراین اعلام نماید که حریم هوایی خود را می‌بندد. “ایکائو” (سازمان بین‌المللی هوانوردی) بلافاصله از ایران که پیوسته به دلیل الگو بودن تامین امنیت پرواز در جهان، همیشه مورد احترام این سازمان بوده، در خواست کرد که اجازه دهد تا پروازهای بین‌المللی از حریم آسمان کشورمان عبور کنند. ایران نیز پذیرفت و اعلام آمادگی و همکاری کرد.
در روز ۱۷ جولای، “ویتالی نایدا” (Vitaly Nayda) -رییس اداره ضد جاسوسی سرویس اطلاعاتی اوکراین (SBU)- اعلام کرد که شنود مکالمات نیروهای جدایی‌طلب در حالیکه که به مامورین KGB خبر عملیات موفقیت‌آمیز انهدام را دادند، مستدل‌ترین مدرک SBU برای اثبات گناهکار بودن روسیه است. با انتشار یک صوت ضبط شده توسط SBU اوضاع بسیار به هم ریخت. در صوت ضبط شده توسط سازمان اطلاعاتی اوکراین، ۲ دقیقه پیش از انهدام پرواز MH17، خبر ورود یک هواپیما به حریم منطقه دونتسک به “ایگور بلزر” (Igor Bezler) -رهبر جدایی‌طلبان- داده می‌شود. اما پس از اینکه بلزر حقیقت این صوت را تایید کرد اما آن را مربوط به انهدام یک هواپیمای دیگر دانست، “والنتین نالیواچنکو” (Valentyn Nalyvaichenko) -رییس SBU- دام اطلاعاتی و خبری خود را بی‌اثر دید و بلافاصله به قصد پاک کردن صورت مسئله اعلام کرد که بلزر درست می‌گوید و وی قصد داشته تا با انهدام یک هواپیمای روسی و انداختن تقصیر به گردن اوکراین، باعث شروع جنگ بین روسیه و اوکراین شود اما به اشتباه پرواز MH17 را نشانه رفته است.
در روز ۲۲ جولای، یک گزارشگر ایتالیایی اعلام کرد که جدایی‌طلبان، اوکراین را مسئول پرتاب موشک دانسته‌اند. این افشاگری بلافاصله از سوی یک روزنامه آلمانی تایید شد. در همین حین، رسانه‌ها و مقامات آمریکایی به تکاپو افتاده و با ارائه اطلاعاتی از سوی خود مدعی شدند که جدایی‌طلبان با حمایت روسیه این عمل را مرتکب شده‌اند.
“باراک اوباما” -رییس جمهور آمریکا- نیز با اطمینان، از پرتاب موشک از سمت منطقه تحت سیطره جدایی‌طلبان سخن گفت و شبه‌نظامیان طرفدار روسیه هم اعلام کردند که با توجه به امکاناتشان اصلا قادر به هدف قرار دادن یک هواپیما در ارتفاع ۳۳ هزار پایی (۱۰ هزار و ۶۰ متر) نیستند.
پس از اینکه چند خبرنگار آسوشیتدپرس ابراز داشتند که قبل از انفجار هواپیما یک فروند موشک “بوک ام ۱” را در حال ورود به شهر “اسنیژنه” اوکراین در حالیکه چند مرد دارای لهجه روسی آن را هدایت می‌کردند رویت کرده‌اند، سازمانهای اطلاعاتی آمریکا اعلام کردند که موشک مورد نظر توسط نیروهای جدایی‌طلب از منطقه بین “تورز” و “اسنیژنه” پرتاب شده است.
در روزهای آتی، هجمه بزرگ روزنامه‌های مطرح غربی به جدایی‌طلبان، سونامی اتهامات را متوجه روسیه و آنها کرد. اما اظهارات جنجال برانگیز “الکساندر خداکوفسکی” -یکی از رهبران گردان وستوک حامی روسیه- در روز ۲۳ جولای در مصاحبه با خبرنگار رویترز که در آن به پرتاب موشک توسط جدایی‌طلبان و انتقال سریع آن سامانه به روسیه جهت پاک کردن نشانه، بعدا از سوی وی به شدت تکذیب شد. او، ابراز داشت که از گفته‌های او سوء تعبیر شده است.
در روز ۸ اکتبر، سازمان اطلاعات و امنیت داخلی آلمان (BND) گزارشی را ارائه داد و عامل این حمله تروریستی را جدایی‌طلبان اعلام کرد. پس از آن، رسانه‌های غربی که آمادگی رؤیت چراغ سبز و حمله رسانه‌ای را داشتند، عملیات خود را آغاز کردند. از مهمترین آنها می‌توان به اشپیگل، بی بی سی، گاردین، سیدنی مورنینگ هرالد، واشنگتن پست، دیلی تلگراف، و رویترز اشاره کرد.
از طرف دیگر، در آگوست ۲۰۱۴ روزنامه انگلیسی‌زبان “نیو استریتس تایمز” (New Straits Times) چاپ مالزی در مطلبی آورد که دولت اوکراین و حامیان غربی‌اش مخصوصا اقدام به انهدام هواپیما کردند تا بدین طریق -با توجه به شناخت معادلات کنونی- مقدمات شروع جنگ جهانی سوم را ایجاد کنند.
وب سایت تحلیلی “حقایق مسلم”، در ۱۱ آگوست ۲۰۱۴ طی مطلبی گزارش هیئت اعزامی انگلیس را عوام‌فریبانه خواند و با اشاره به اینکه مردم منطقه دونتسک بلافاصله پس از سقوط و قبل از ورود نیروهای بین‌المللی تصاویر کافی از لاشه هواپیما و اجساد را گرفته‌اند و بدنه هواپیما نمایانگر تعدد تیرهای ضدهوایی بوده، این عمل را شیطنت سیاسی اوکراین خوانده و اتکاء و اعتماد به انگلیسی‌های حامی اوکراین را احمقانه‌ترین کار ممکن دانست.
هواپیمای پرواز ۱۷ از نوع بوئینگ ۷۷۷-2H6ER بود که در ۷ ژوئن ۱۹۹۵ وارد سرویس تجاری شد و در ۱۷ جولای ۱۹۹۷ به هواپیمایی مالزی تحویل گردید. با این هواپیما ۱۷ سال پرواز صورت گرفت که شامل ۴۳ هزار ساعت در ۶۹۵۰ فقره پرواز بود. هیئت امنیتی آلمان در پی تحقیقات مفصل اعلام کرد که این هواپیما به هیچ عنوان دچار مشکل فنی نبوده است.
پرواز ایرآسیا QZ 8501
اما در سومین سانحه برای شرکت ایرآسیا، هواپیمای مسافربری از نوع ایرباس A-320-216 با شماره پرواز QZ8501 متعلق به شرکت هواپیمایی “ایر آسیا” اندونزی با ۱۶۲ سرنشین (۱۵۵ نفر مسافر و ۷ نفر کادر پرواز) روز یکشنبه مورخ ۲۸ دسامبر ۲۰۱۴ در نیمه راه مسیر پرواز دو ساعته از “سورابایا” در اندونزی به سنگاپور در منطقه جاوه شرقی از صفحه رادار ناپدید شد. ایرباس مذکور، در تاریخ ۱۵ اکتبر ۲۰۰۸ به ایرآسیا تحویل گردید. این غول آهنین، ۱۳ هزار و ۶۰۰ فقره پرواز را در با طی کردن حدودا ۲۳ هزار کیلومتر تجربه کرده بود.
کاپیتان پرواز “ایریانتو” (Irianto) نام داشت. این خلبان قدیمی ۵۳ ساله بود و در کارنامه خود ۲۰ هزار و ۵۳۷ ساعت پرواز که ۶ هزار و ۱۰۰ ساعت آن با ایرآسیا بود را داشت. کمک خلبان “رمی امانوئل پلیزل” فرانسوی با ۴۲ سال سن بود. وی، ۲ هزار و ۲۷۵ ساعت پرواز در ایرآسیا را تجربه کرده بود.
این حادثه دومین حادثه هوایی کشنده پس از حادثه پرواز ۱۵۲ سال ۱۹۹۷ و دهشتناک‌ترین حادثه تاریخ هواپیمایی ایرآسیا در اندونزی است. پرواز ۸۵۰۱، در ساعت ۵:۳۵ به وقت اندونزی از فرودگاه آن کشور برخاست و قرار بود که طی مسافت ۵۱۲۵ کیلومتری، در ساعت ۸:۳۰ به وقت سنگاپور در فرودگاه آن کشور به زمین بنشیند.
در اولین ارتباط جدی میان هواپیما و برج مراقبت اندونزی، خلبان درخواست خروج از مسیر اصلی به سمت چپ به دلیل شرایط اقلیمی نامساعد را کرد. چند دقیقه بعد، از برج مراقبت خواست که اجازه دهد تا ارتفاع را از ۳۲ هزار پا به ۳۸ هزار پا برساند. برج مراقبت دلیل را جویا شد اما پاسخ قانع‌کننده‌ای دریافت نکرد. علاوه بر این، ترافیک هوایی سنگین شامل هفت فروند هواپیما در آن ارتفاع وجود داشت. لذا، این درخواست مورد پذیرش قرار نگرفت. ساعت ۶:۱۴ دقیقه صبح شده بود. برج مراقبت اجازه ارتفاع‌گیری را صادر کرد. اما پاسخی شنیده نشد. در ساعت ۶:۱۷ دقیقه هواپیما در ارتفاع ۳۲ هزار پایی بر فراز جزیره “بلیتونگ” در منطقه دریای جاوه عملا از رادار خارج گردید. بررسی‌های هواشناسی نشان داده که هواپیمای مذکور با توده عظیم توفان روبرو گردیده است.
بلافاصله پس از تایید سقوط، واحد آب و هوای پلیس ملی اندونزی، آژانس امداد و جستجوی ملی، و نیروی دریایی اندونزی ۷ فروند کشتی و ۲ فروند هلیکوپتر را در خدمت عملیات جستجو قرار دادند. سپس نیروی زمینی عملیات خود را در حاشیه سواحل آغاز کرد و ماهیگیران محلی نیز به کمک غواصان بین‌المللی شتافتند.
در روز ۳۰ دسامبر، مالزی، استرالیا و سنگاپور کشتی‌های خود را جهت عملیات امداد و کاوش برای همکاری اعزام کردند. در ساعات آغازین، یکی از هواپیماهای کاوشگر باقیمانده موفق به رویت بخشی از لاشه هواپیما در ۱۰ کیلومتری جایی که آخرین گفتگو بین هواپیما و برج مراقبت صورت گرفت، شد. سپس، تعدادی جسد در “خلیج کومای” در آبهای “پانگکالان” رویت گردید. نیروی دریایی اندونزی بلافاصله به محل اعزام شد و در ساعت ۱۰:۰۵ دقیقه صبح (به وقت گرینویچ) “ماناهان سیمورانگیر” -یکی از مقامات ارشد دولت اندونزی- اعلام کرد که ۴۰ جسد پیدا شده است. اما سخنگوی نیروی دریایی اندونزی بعدا آن را تکذیب کرد و اعلام نمود که این امر سوءتفاهمی بیش نبوده است. این در حالی بود که خبرگزاری فرانسه بر وجود ۳ جسد و شبکه العربیه بر وجود ۴۰ جسد تاکید داشتند. سپس “بامبانگ سولیستیون” -رییس آژانس کاوش و امداد اندونزی- صراحتا اعلام کرد که فقط سه جسد یافت شده است.
در بعد از ظهر ۳۰ دسامبر، نیروهای آژانس کاوش و امداد ظاهرا در ۱۸۰ کیلومتری منطقه پانکگالان به بدنه اصلی هواپیما در اعماق اب رسیدند. اما فردای آن روز، ریاست این آژانس اعلام کرد که چنین چیزی حقیقت ندارد. ۲ ژانویه بود که آژانس مذکور خبر از رویت سوخت بر روی سطح آب در منطقه مورد کاوش داد اما همچنان خبری از یافتن بدنه هواپیما نبود.
در حال حاضر نیروی دریایی کشورهای اندونزی، مالزی، سنگاپور، استرالیا، آمریکا، ژاپن، چین، کره جنوبی، و روسیه در حال انجام عملیات گسترده کاوش باقیمانده‌های غول آهنین پرواز ۸۵۰۱ هستند. در روز ۲ ژانویه ۲۰۱۵، وزارت راه اندونزی اعلام کرد که دو کاوشگر مالزی و آمریکا موفق به کشف سیگنالهای ارسالی جعبه سیاه هواپیما شده‌اند. اما خبری از جعبه سیاه نبود. در ۳ ژانویه، گروه بین‌المللی جستجو شامل ۵ فروند هواپیما، ۹ فروند هلیکوپتر، و ۲۶ فروند کشتی موفق به کشف دو قطعه بزرگ از بدنه ایرباس نگون‌بخت شدند که یکی از آنها محفظه سوخت بود. روز ۴ ژانویه، روز اقبال ۲۲ غواص حرفه‌ای روسیه بود. آنها که در ۳ ژانویه به دلیل وجود موجهایی با ارتفاع ۳ الی ۴ متر موفق به کاوش نشده بودند، در این روز موفق شدند که در اعماق و سطح آب کفش‌ها و عینک‌های مسافرین را پیدا کنند. در روز ۷ ژانویه، غواصان روس موفق به کشف دم هواپیما شدند اما جعبه سیاه در آن قرار نداشت. طبق آخرین اخبار اعلام شده در تاریخ ۱۱ ژانویه ۲۰۱۵ از سوی آژانس کاوش و امداد اندونزی، گروه عظیم کاوشگران بین‌المللی موفق به یافتن بخش بزرگ دیگری از بدنه و دریافت سیگنال از جعبه سیاه شده‌اند و در نهایت دو هفته قبل مقامات رسمی اندونزیایی طی بیانیه‌ای از پیدا شدن جعبه سیاه هواپیمای پرواز QZ8501 از خطوط هوایی ایرآسیا، در بستر دریای جاوه خبر دادند.
ماجرای پیش‌گوی چینی!
یکی از جالب‌ترین نکاتی که در مورد این پرواز اتفاق افتاد، به گزارش ۲۹ دسامبر ۲۰۱۴ روزنامه “دیلی میل” انگلیس در مورد پیش‌بینی یک فرد ناشناس چینی از سقوط هواپیمای ایر آسیا درست ۱۳ روز پیش از حادثه مذکور مرتبط است. این فرد، در روز ۱۵ دسامبر در انجمن یکی از سایت‌ها از وجود گروهی به نام “سیاه دست” (Black Hand) خبر داد که پیش از این باعث ناپدید شدن پرواز MH370 و سقوط پرواز MH17 شد و به زودی پرواز ایر آسیا را مورد هدف قرار خواهد داد. نویسنده مطلب، علت اقدامات این گروه را تخریب وجهه هواپیمایی مالزی دانسته و از هموطنان چینی خود خواسته بود که به هیچ عنوان با این پرواز به سفر نروند. درست ۱۳ روز بعد، حادثه فاجعه‌بار رخ داد.
بسیاری از گمانه‌ها بر این است که فرد مورد نظر بی‌شک یا یکی از نیروهای سازمان اطلاعات چین و یا یک هکر بوده است.
در پایان، ذهن همه ما این سوال را از خود خواهد پرسید که آیا می‌توان انگاشت که میان این سه واقعه -آن هم در یک سال- رازی مرتبط و مشترک وجود داشته باشد یا فقط سه حادثه هوایی بی‌ربط به یکدیگر که ناشی از اشتباه و حادثه بوده را شاهد بوده‌ایم.
منابع و مآخذ:
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/10709251/Malaysia-Airlines-flight-not-hijacked-says-Lockerbie-expert.html
http://www.independent.co.uk/news/world/asia/missing-malaysia-airlines-flight-mh370-electrical-fire-caused-plane-to-crash-into-the-sea-9209098.html
http://www.forbes.com/sites/johngoglia/2014/03/15/malaysia-air-flight-370-could-passengers-have-survived-777-ascent-to-45000-feet/
http://blogs.ft.com/the-world/2014/03/flight-theories-the-speculation-over-mh370/?Authorised=false
http://edition.cnn.com/2014/03/16/world/asia/malaysia-airlines-questions/
http://www.khabaronline.ir/detail/348241/science/nature
http://www.theage.com.au/world/lithium-battery-cargo-linked-to-plane-disappearance-20140315-hvj1a.html?skin=text-only
http://www.malaysiakini.com/news/257620
http://www.theguardian.com/world/2014/mar/20/mh370-two-possible-objects-may-have-been-found-in-australian-search-zone
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/malaysia/10704769/Malaysian-Airlines-MH370-March-19-as-it-happened.html
Oil rig worker saw Malaysia Airlines Flight MH370 go down: report
http://www.bartarinha.ir/fa/news/106466/
http://www.nbcnews.com/storyline/missing-jet/malaysia-replaces-face-flight-mh370-hunt-hishammuddin-hussein-n141341
http://www.bbc.com/news/world-asia-28031741
http://www.kfvs12.com/story/25874320/search-for-missing-malaysian-plane-shifts-south
http://www.atsb.gov.au/mh370/mh370-definition-of-underwater-search-areas.aspx
http://www.news.com.au/travel/travel-updates/mh370-transport-minister-warren-truss-announces-underwater-search-for-missing-malaysia-airlines-plane-will-begin-in-august/story-fnizu68q-1226967783002
http://www.reuters.com/article/2014/06/26/us-malaysia-airlines-australia-idUSKBN0F10FE20140626
http://persian.euronews.com/2014/06/26/experts-say-missing-flight-mh370-was-on-autopilot-when-it-disappeared/
http://www.bbc.com/news/world-asia-26503141
http://www.entekhab.ir/fa/news/174178
http://www.mashreghnews.ir/fa/news/375770
http://www.ascertainthetruth.com/att/index.php/al-islam-a-terrorism/intl-qwar-on-terrorq/1170-breaking-news-malaysia-accuses-us-and-ukraine-for-mh17-shoot-down
http://sputniknews.com/asia/20141230/1016394698.html
http://www.seratnews.ir/fa/news/217788
http://www.bbc.com/news/world-asia-30670378
http://www.asriran.com/fa/news/373663
http://www.bbc.co.uk/persian/world/2014/12/141230_l03_indonesia_plane
http://www.baharnews.ir/vdciwwaq.t1a532bcct.html
http://www.dw.de/%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%A7%D8%AF-%DB%B4%DB%B0-%D8%AA%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%B1%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7-%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7-%D8%B4%D8%AF/a-18160055
http://lostpedia.wikia.com/wiki/Oceanic_Flight_815
http://news.nationalpost.com/2014/07/18/malaysia-airlines-mh17-black-boxes-reportedly-recovered-russia-denies-it-will-take-them-from-rebels/
http://www.ibtimes.com/airasia-flight-8501-composite-piece-near-planes-wing-recovered-search-official-says-1778348
http://avherald.com/h?article=47f6abc7&opt=0
http://www.financialexpress.com/article/industry/four-large-parts-of-airasia-flight-qz8501-found-say-rescuers-indonesia-may-ban-tony-fernandes-airline/25720/
