در نشست خبری به مناسبت آغاز هفته سرطان؛ علی شجاعی متخصص پاتولوژی بالینی درباره سرطان شایع در زنان اظهار داشت: در دنیا سرطان دهانه رحم در حال کاهش است ولی متاسفانه در ایران افزایش آن را شاهد هستیم. در حالیکه این سرطان به راحتی قابل پیشگیری است. به طوریکه هر عضو بدن میتواند دچار سرطان شود ولی برخی از این نوع سرطانها قابل پیشگیری، غربالگری و تشخیص برای درمان اولیه است که سرطان دهانه رحم یکی از آنها به حساب میآید.
شجاعی ادامه داد: برخی سرطانها مانند سرطان معده فقط چند توصیه بهداشتی میتوان برای آن داشت ولی سرطانهایی مانند پروستات و دهانه رحم قابل پیشگیری و غربالگری هستند، شیوع سرطان دهانه رحم نیز از نخستین رابطه جنسی شکل میگیرد که براساس یک ویروس به نام «پاپیلوما» شکل میگیرد در حالیکه دیگر سرطانها از عوامل متعددی شکل میگیرد.
این متخصص پاتولوژی با اشاره به واکسن HPV که در ۳ نوبت و در طول ۶ ماه برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم به کار گرفته میشود، افزود: طبق توصیهها بهتر است که خانمها از سن ۹ تا ۴۵ سالگی و مردها نیز از سن ۹ تا ۲۹ سالگی این واکسن را تزریق کنند، البته این واکسن را هماکنون افراد باید خود به قیمت ۸۷۰ هزار تومان تهیه کنند در حالیکه در کشور عربستان این واکسن رایگان است. بنابراین هزینه واکسن بالا است در حالیکه تا چندی قبل ۳ دُز این واکسن یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قیمت داشت که با تلاشهای فراوان مقداری از این هزینه کم شد.
وی ادامه داد: این واکسن نیم سیسی است که در عضله بالای شانه تزریق میشود و در ۳ نوبت باید تزریق آن انجام شود، امیدواریم با تلاش وزارت بهداشت قیمت این واکسن کاهش یابد و حتی مانند برخی از کشورها رایگان شود.
در ادامه این نشست خبری زهره شاهوردی متخصص زنان و زایمان نیز با تشریح سرطان دهانه رحم که در کشورهای رو به توسعه از جمله ایران در حال افزایش است، گفت: هر سال حدود ۵۰۰ هزار زن در دنیا مبتلا به این سرطان میشوند که حدود ۳۰۰ هزار نفر از آنان جانشان را از دست میدهند.
وی ادامه داد: این سرطان در کشورهای توسعه یافته دهمین سرطان خانمها به حساب میآید ولی در کشورهای در حال توسعه سومین سرطان شایع خانمها است، بنابراین نقش پیشگیری و تشخیص زودرس بسیار اهمیت دارد تا از نظر اقتصادی و اجتماعی بار زیادی بر کشورها وارد نشود، از طرفی دیگر هم این سرطان درد بسیاری برای فرد ایجاد میکند.
شاهوردی تصریح کرد: واکسن پیشگیری از این سرطان در سال ۱۹۸۰ ساخته شده است که ۹۹.۷ درصد شیوع این سرطان نیز عامل آن فقط یک ویروس است که میتوان با تزریق این واکسن تا حدودی از ابتلا به سرطان دهانه رحم جلوگیری کرد.
این متخصص زنان و زایمان عنوان کرد: در سال نخست ابتلا ۷۰ درصد از بدن میتوان از این سرطان پاک کرد و تا دو سال اول نیز امکان پاک شدن ۹۰ درصد از این سرطان وجود دارد و فقط ۱۰ تا ۲۵ درصد این ویروس در بدن پایدار میماند که میتوان با تشخیص زودرس آن را درمان کرد.
شاهوردی راههای ابتلای این سرطان زنان را تماس پوست به پوست و مقاربتی عنوان کرد و بیان داشت: این مساله که حتی نشستن در توالت باعث ابتلا به این سرطان میشود غلط است، ولی باید دقت داشت که حتی میکروبهای زیر ناخن نیز در زمان مقاربتی براساس آن ویروسی که عنوان شد میتواند باعث ابتلا به این سرطان شود.
وی ادامه داد: کاندوم نیز ۱۰۰ درصد نمیتواند از این بیماری جلوگیری کند ولی از مهمترین فاکتورهای این بیماری سیگار و دخانیات است، همچنین میتوان به قرصهای جلوگیری از بارداری نیز به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای سرطان دهانه رحم اشاره کرد.
این متخصص زنان و زایمان بیان داشت: اگر هماکنون برای پیشگیری این سرطان اقدام کنیم ۲ دهه آینده شاهد کاهش سرطان دهانه رحم در بین زنان ایرانی خواهیم بود ولی هماکنون بیمهها واکسنهای این سرطان را پوشش نمیدهند ولی میتوان با سرمایهگذاری در حوزه پیشگیری صرفهجویی در بودجه درمان داشت.
شاهوردی خاطرنشان کرد: تزریق واکسن مخصوص سرطان دهانه رحم زنان در دوران بارداری و شیردهی با رعایت موازینی که وجود دارد اشکال و عوارضی ایجاد نمیکند؛ ولی پیشنهاد میکنیم وزارت آموزش و پرورش در مقاطع دبیرستان مفاد آموزشی و پیشگیری از این بیماری را در کتب درسی بگنجاند.
در ادامه این نشست خبری اعظمالسادات موسوی متخصص زنان و زایمان نیز عنوان کرد: در کشور هنوز آمار سراسری و دقیق سرطان نداریم و براساس گزارشات بیمارستانی آمار تهیه میشود. هماکنون سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع زنان و پنجمین علت مرگ آنان است. بنابراین ما نیز تلاش کردیم تا به زنان جامعه در این زمینه هشدار دهیم.
موسوی تصریح کرد: سالیان سال در ایران غربالگری صورت پذیرفته است ولی مدیریتش درست نبود و آزمایشات نیز به خوبی دیده نشد و در نهایت دسترسی به گروههای پُرخطر نیز وجود نداشت، به طوریکه بیش از ۹۰ درصد کسانی که دچار سرطان دهانه رحم شدند هیچ وقت غربالگری بر روی آنان صورت نپذیرفته است.
این متخصص زنان و زایمان در توضیح غربالگری سرطان دهانه رحم اشاره کرد: در وزارت بهداشت به دلیل آنکه دید اثربخشی در این غربالگریها وجود نداشت، ۵ تا ۶ سال این غربالگری متوقف شد ولی در ۳ سال اخیر با بازنگری مجدد دستورالعمل غربالگری سرطان دهانه رحم آماده شده است تا هر خانم بالای ۲۵ تا ۶۰ سال هر ۳ سال این غربالگری بر روی آن صورت پذیرد.
وی با بیان اینکه هماکنون در خانههای بهداشت، بیمارستانهای دانشگاهی و همچنین مراکز درمانی خیریه برای آزمایشات تست سرطان دهانه رحم پذیرش و کارهای لازم انجام میشود، عنوان کرد: ولی به دلیل کیفیت در پاسخگویی به نتایج آزمایشات، حتماً باید پاتولوژیستهای سلولشناس این آزمایشات را مشاهده کنند.
موسوی در توصیه به زنان بیان داشت: البته خانمها دقت کنند لازم نیست هر ۶ ماه برای این آزمایشات مراجعه کنند، هماکنون نیز خانمها باید خودشان به مراکز درمانی مراجعه کنند و درخواست غربالگری کنند. علائم اولیه این بیماری نیز ترشحات غیر طبیعی، بدبوی و خونریزیهای غیرطبیعی در بین ۲ قاعدگی و یائسگی است.
وی با بیان اینکه هماکنون ۱۲۷ کشور دنیا واکسن پیشگیری از سرطان دهانه رحم را در لیست واکسنهای کشوری خود قرار دادند، افزود: این واکسن در کشورهای منطقه ایران نیز مورد استفاده قرار میگیرد. در کشور ما نیز مجوز ورود این واکسن صادر شده است اما افراد باید خودشان آن را تهیه کنند زیرا کمیته واکسن وزارت بهداشت مباحث اولویتها و بودجه را مطرح میکند، ولی ما انجمنهای علمی باید آنها را برای در اولویت قرار دادن چنین واکسنهایی اغنا و مجاب کنیم تا دختران جوانمان بتوانند از این واکسن استفاده کنند.
این متخصص زنان و زایمان عنوان کرد: سالانه در حدود ۱۲۰۰ خانم در ایران مبتلا به سرطان دهانه رحم میشوند که در دنیا این آمار سالانه ۵۰۰ هزار زن است ولی تفاوت بارز در آن است که در کشورهای پیشرفته ۲۵ درصد مبتلایان به این سرطان فوت میکنند ولی در ایران ۵۰ درصد این بانوان جان خود را از دست میدهند یعنی از هر دو زن مبتلا به این سرطان یک نفر میمیرد.
موسوی با بیان اینکه شایعترین ویروس مقاربتی مربوط به همین ویروس (پاپیلوما) دستگاه دهانه رحم است، خاطرنشان کرد: از سال ۲۰۱۴، سازمان جهانی بهداشت واکسن پیشگیری از این سرطان را به عنوان یکی از ایمنترین واکسنها به تمام کشورهای جهان توصیه کرده است تا در لیست فهرست واکسنهای ملیشان قرار دهند.