* بخش اول معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی استرالیا
* بخش دوم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی کره جنوبی
* بخش سوم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی عمان
* بخش چهارم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی کویت
* بخش پنجم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی ازبکستان
* بخش ششم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی کره شمالی
* بخش هفتم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی عربستان
* بخش هشتم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی چین
* بخش نهم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی قطر
* بخش دهم معرفی ۱۶ تیم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵: تیم ملی بحرین

۱۱ – ایران (Iran)

سرمربی: کارلوس کی‌روش

ستاره‌‌های احتمالی: اشکان دژاگه، علیرضا جهانبخش، رضا قوچان نژاد، سردار آزمون

کاپیتان: جواد نکونام

رنکینگ در فیفا (دسامبر ۲۰۱۴): 51 (اول آسیا)

حضور در جام جهانی: 4 بار (۱۹۷۸، ۱۹۹۸، ۲۰۰۶ و ۲۰۱۴)

حضور در جام ملت‌های آسیا: 12 بار (۱۹۶۸، ۱۹۷۲، ۱۹۷۶، ۱۹۸۰، ۱۹۸۴، ۱۹۸۸، ۱۹۹۲، ۱۹۹۶، ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۰۷ و ۲۰۱۱)

بهترین عنوان در جام ملت‌های آسیا: 3 بار قهرمانی (۱۹۶۸، ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶)

بیشترین بازی ملی: علی دایی (۱۴۹ بازی)

بهترین گلزن ملی: علی دایی (۱۰۹ گل)

همگروه‌های ایران در جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۵: قطر، بحرین و امارات در گروه C

نتیجه ۵ بازی اخیر ایران:

۱۴ دی ۹۳: ایران ۱ – عراق ۰

۲۷ آبان ۹۳:  ایران ۱ – کره جنوبی ۰

جام جهانی ۲۰۱۴
۴ تیر ۹۳: بوسنی و هرزگوین ۳ – ایران ۱

۳۱ خرداد ۹۳: ایران ۰ – آرژانتین ۱

۲۶ خرداد ۹۳: نیجریه ۰ – ایران ۰

نحوه صعود ایران به جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۵

تیم ملی فوتبال ایران در مرحله مقدماتی در گروه B با تیم‌های کویت، تایلند و لبنان در یک گروه قرار داشت که در نهایت با کسب ۵ برد و یک تساوی با ۱۶ امتیاز مقتدرانه صعود کرد. ملی پوشان کشورمان ۱۸ گل زدند و ۵ گل دریافت کردند، رضا قوچان نژاد با ۵ گل بهترین گلزن ایران در این دور معرفی شد. کویت که تنها تساوی ایران را رقم زد به عنوان تیم دوم به استرالیا رسید.

ایران پس از غیبت در ۳ دوره ابتدایی مسابقات، ۱۲ دوره پیاپی در جام ملتهای آسیا حاضر بوده است. ملی پوشان کشورمان در ۳ دوره ابتدایی یک رکورد تاریخی ثبت کردند و با هت تریک در قهرمانی نام خود را جاودانه کردند. البته سومین قهرمانی، آخرین قهرمانی ایران شد و الان ۳۹ سال است که در حسرت صعود به فینال این رقابت ها مانده‌ایم!

عملکرد ایران را در دوره‌های مختلف جام ملتهای آسیا در زیر ببینید:

دوره اول (۱۹۵۶ – هنگ کنگ): غایب بودند.

دوره دوم (۱۹۶۰ – کره جنوبی): صعود نکردند.
تیم ملی کشورمان پس از عضویت فدراسیون فوتبال کشورمان در کنفدراسیون فوتبال آسیا در سال ۱۹۵۸ حضور خود در جام ملت ها را آغاز کرد. در سال ۱۹۶۰ جام ملت ها طی مرحله (مقدماتی منطقه‌ای و نهایی) انجام می شد که تیم ملی کشورمان نیز در منطقه غرب آسیا شرکت کرد و در گروهی ۴ تیمی با تیم های پاکستان، هند و رژیم اشغالگر قدس هم گروه شد.

تیم ایران آغازی طوفانی در این رقابت ها داشت اما نهایتا نتوانست به مرحله نهایی که در کره جنوبی برگزار می شد صعود کند. ملی پوشان ما در اولین مسابقه خود در جام ملت‌های آسیا موفق شدند با ۳ گل تیم رژیم اشغالگر قدس را شکست دهند و در ادامه نیز با نتیجه ۴ بر یک مقابل پاکستان به پیروزی برسند. اما تیم ملی ایران در سومین بازی خود در مرحله رفت با نتیجه ۳ بر یک مقابل تیم ملی هند که در آن زمان به پشتوانه بازیکنان و مربیان انگلیسی از قدرت خاصی برخوردار بود، شکست خورد تا روند ناکامی ما در این دوره آغاز شود.

هرچند که ملی پوشان ما در دیدار برگشت مقابل رژیم اشغالگر قدس به نتیجه مساوی یک بر یک دست یافتند اما دیدار با پاکستان امید ایران برای صعود را از بین برد. پاکستانی ها موفق شدند در این بازی با نتیجه سنگین ۴ بر یک ایران را شکست دهند تا پیروزی ۲ بر یک ایران در بازی برگشت مقابل هند تاثیری در صعود آنها نداشته باشد. به این ترتیب تیم ملی کشورمان از صعود به مرحله نهایی این دوره از مسابقات جا ماند و مرحله نهایی با ۴ تیم کره جنوبی، چین، ویتنام جنوبی و رژیم اشغالگر قدس در سئول به شکل دوره ای انجام شد و نهایتا کره ای ها برای دومین بار پیاپی (و البته آخرین بار) به قهرمانی جام ملت ها دست یافتند.

دوره سوم (۱۹۶۴ – رژیم صهیونیستی): شرکت نکردند.
میزبانی سومین دوره در حالی به اسرائیل غاصب واگذار شد که اوج اختلافات و تنش های این رژیم با اعراب اعتراض طرفداران و حامیان مردم فلسطین را به همراه داشت. به هر حال دو تیم کره جنوبی و هنگ کنگ از شرق و هند از مرکز آسیا راهی سرزمین های اشغالی شدند تا منزوی ترین دوره جام ملتهای آسیا را برگزار کنند.

اولین شگفتی این دوره در روز نخست و با شکست دو به صفر کره از هند رقم خورد. اما شکست هندی ها با همین نتیجه از اسرائیل سرنوشت قهرمانی را به دیدار کره با اسرائیل کشاند و در نهایت شکست ۲-۱ کره در دیدار آخر جام را در سرزمین های اشغالی نگه داشت.

دوره چهارم (۱۹۶۸ – ایران): اولین حضور ایران که با میزبانی کشورمان هم همراه بود با حضور ۵ تیم و به صورت دوره ای برگزار شد. برمه، رژیم صهیونیستی، چین و هنگ کنگ ۴ تیم دیگر این مسابقات بودند که همگی در ورزشگاه امجدیه برابر ایران شکست خوردند تا اولین قهرمانی ایران با ۴ برد پیاپی، ۱۱ گل زده و ۲ گل خورده ثبت شود. همایون بهزادی هم با ۴ گل آقای گل رقابت ها لقب گرفت.
دیدار ایران و رژیم صهیونیستی که آخرین دیدار این مسابقات هم بود یکی از دیدارهای حساس جام به شمار می رفت و ایران موفق شد با گلهای همایون بهزادی و پرویز قلیچ خانی به برتری دست یابد. سرمربی تیم قهرمان ایران محمود بیاتی بود.

دوره پنجم (۱۹۷۲ – تایلند): مدافع عنوان قهرمانی در دوره پنجم هم مقتدر ظاهر شد. در این مسابقات برای اولین بار تیم ها به دو گروه تقسیم شدند و مراحل حذفی اضافه شد. در مسابقه تعیین گروه شاگردان محمد رنجبر با ۲ گل صفر ایرانپاک و حسین کلانی جمهوری خمر (کامبوج) را شکست داد و با تایلند میزبان و عراق همگروه شد.
ایران در گروه خود عراق را با هت تریک کلانی ۳-۰ شکست داد و در دیدار دوم نوبت به هت تریک علی جباری رسید تا  ایران را ۳-۲ برنده از میدان خارج کند. ایران در نیمه نهایی به مصاف جمهوری خمر (کامبوج) رفت و موفق شد با دو گل ایرانپاک و قلیچ خانی ۲-۱ برنده و فینالیست شود. حریف ایران در فینال کره جنوبی بود و دو تیم در پایان ۹۰ دقیقه به تساوی ۱-۱ دست یافتند و حسین کلانی موفق شد دقیقه ۱۰۸ گل برتری ایران را وارد دروازه کره کند و دومین قهرمانی را برای کشورمان به ارمغان بیاورد. کلانی و جباری با ۴ گل آقای گل رقابت ها لقب گرفتند. ابراهیم آشتیانی هم بهترین بازیکن جام انتخاب شد.

دوره ششم (۱۹۷۶ – ایران): به فاصله ۸ سال ایران برای دومین بار میزبانی جام معتبر ملتهای آسیا را برعهده گرفت و این بار دو ورزشگاه آزادی تهران و باغشمال تبریز میزبان مسابقات بودند. ایران در گروه دوم مسابقات با عراق و یمن جنوبی همگروه شد و به ترتیب عراق را ۲-۰ (با گلهای نورایی و روشن) و یمن را با نتیجه ۸-۰ (عزیزی ۲ بار، نورایی ۲ بار، خورشیدی و غلامحسین مظلومی ۳ بار) شکست داد و به جمع ۴ تیم رسید. در این مرحله تیم چین ۰ دقیقه مقابل ایران مقاومت کرد اما تیم کشورمان در وقتهای اضافه دو بار توسط خورشیدی و روشن به گل رسید تا برای سومین سال پیاپی به فینال راه یابد.
در فینال هم شاگردان حشمت مهاجرانی در یک دیدار سخت و نزدیک تیم خوب کویت را که هدایتش برعهده ماریو زاگالوی برزیلی بود، با تک گل زیبای علی پروین شکست داد تا خود پروین سومین و آخرین جام قهرمانی آسیا را مقابل دیدگان ۱۰۰ هزار تماشاگر بالا ببرد. پروین بهترین بازیکن مسابقات هم لقب گرفت.

دوره هفتم (۱۹۸۰ – کویت): ایران که دو سال قبل از این جام ملتها برای نخستین بار حضور در جام جهانی را تجربه کرده بود و اتفاقا بازی های خوبی هم به نمایش گذاشته بود جام هفتم را متزلزل شروع کرد و در گروهی که کره شمالی، بنگلادش، سوریه و چین حضور داشتند، در ۲ بازی اول خود مقابل سوریه (۰-۰) و چین (۲-۲) به تساوی رسیدند. اما با شکست مقتدرانه بنگلادش (۷-۰) و کره شمالی (۳-۲) به عنوان تیم اول به نیمه نهایی راه یافت.
میزبان مسابقات در این مرحله از ایران انتقام گرفت و با شکست ۲-۱ ملی پوشان کشورمان به فینال راه یافت و سرانجام قهرمان هم شد. ایران هم در دیدار رده بندی با ۳ گل کره شمالی را شکست داد و سوم شد.

تیم‌ملی کشورمان اگرچه نتوانست برای چهارمین بار پیاپی از عنوان قهرمانی خود در آسیا دفاع کند اما عنوان بهترین گلزن رقابت‌ها به بهتاش فریبا رسید‌. بهتاش با به ثمر رساندن ۷ گل نه تنها آقای گل مسابقات لقب گرفت بلکه رکورد گلزنی جام ملت‌ها را نیز شکست‌. این عنوان سومی اولین نتیجه تیم‌ملی کشورمان در فصل جدید رقابت‌های جام ملت‌های آسیا بود‌. فصلی که از آغاز دگرگونی در فوتبال قاره کهن خبر می‌داد‌.

این رقابت‌ها با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران همزمان شده بود و تبلیغات خرد کننده رسانه‌های عربی در طول این رقابتها بر روحیه بازیکنان ایران اثر بدی گذاشته بود.

دوره هشتم (۱۹۸۴ – سنگاپور): ایران در این مسابقات هم در یک گروه ۵ تیمی حاضر بود و همانند دوره قبل با ۲ برد و ۲ تساوی به مرحله نیمه نهایی صعود کرد. ملی پوشان کشورمان، امارات و چین را شکست دادن دو مقابل تیمهای سنگاپور میزبان مسابقات و هند به تساوی دست یافتند.
ایران تا رسیدن به چهارمین فینال تنها ۲ دقیقه فاصله داشت که گل به خودی شاهین بیانی کار را خراب کرد. ایران در حالی که با گل دقیقه ۴۳ شاهرخ بیانی از عربستان پیش بود، دقیقه ۸۸ توسط شاهین بیانی برادر شاهرخ دروازه اش را باز شده دید تا کار به وقت های اضافه و ضربات پنالتی کشیده شود. در ضربات پنالتی هم محمد پنجعلی ضربه خود را نتوانست گل کند تا ایران با اشتباهات دو مدافع میانی خود از رسیدن به فینال باز بماند.

عربستان که اولین دوره حضورش بود در فینال هم چین را برد و قهرمان شد و ایران در دیدار رده بندی هم در ضربات پنالتی به کویت باخت و چهارم شد.

دوره نهم (۱۹۸۸ – قطر): دوره نهم مسابقات جام ملت های آسیا از ۱۱ تا ۲۶ آذر در دوحه قطر برگزار شد. تیم ملی ایران بعد از ماجرای استعفای ۱۴ بازیکن در بازی های آسیایی ۱۹۸۶ دچار تغییر و تحول زیادی شده بود و پرویز دهداری نسل جدیدی از بازیکنان ایران را به این تورنمنت برد. تیم ملی ایران در این مسابقات مقابل قطر و امارات با نتایج ۲- صفر و ۱- صفر پیروز شد، با ژاپن به تساوی ۰-۰ رسید و به کره جنوبی ۳- صفر باخت و برای ششمین دوره پیاپی به جمع ۴ تیم برتر رسید.

در نیمه نهایی، تیم ملی ایران مغلوب ضربه سر ماجد عبدالله عربستانی شد و در بازی رده بندی نیز پس از تساوی بدون گل با چین، در ضربات پنالتی ۳- صفر پیروز شد و به مقام سومی دست یافت. عربستان با شکست کره جنوبی برای دومین سال پیاپی قهرمان شد.

این عکس تیم ملی در آن مسابقات است:

ایستاده از راست: مرحوم سیروس قایقران، مرتضی فنونی زاده، نادر محمدخانی، کریم باوی، احمدرضا عابدزاده، مهدی فنونی زاده
نشسته از راست: سید علی افتخاری، جواد زرینچه، مجید نامجو مطلق، فرشاد پیوس و عبدالصمد مرفاوی

دوره دهم (۱۹۹۲ – ژاپن):  درحالی که تا سال ۱۹۸۸ حتی خبری از نام ژاپن در بین تیم‌های آسیایی نبود به یکباره تیم فوتبال این کشور توانست با سابقه یک دوره حضور، میزبانی رقابت‌ها را به دست آورد و به عنوان مدعی عنوان قهرمانی در رقابت‌ها حاضر شود‌. از سوی دیگر تیم‌ملی فوتبال ایران با سابقه قهرمانی در رقابت‌های فوتبال بازی‌های آسیایی پکن با قدرت و انگیزه در این مسابقات شرکت کرده بود‌ اما سال ۱۹۹۲ بدترین سال حضور تیم‌ملی فوتبال ایران در مسابقات جام ملت‌های آسیا بود‌.

تیم‌ملی کشورمان در این دوره از رقابت‌ها در گروه یک با ژاپن میزبان، تیم‌ملی امارات و کره شمالی همگروه بود‌. ملی پوشان کشورمان در اولین دیداربا اقتدار وارد میدان شدند و مقابل کره شمالی صف کشیدند‌. شاگردان علی پروین در این دیدار بسیار منسجم عمل کردند و موفق شدند با دو گل فرشاد پیوس در دقیقه ۳۰ و زنده یاد سیروس قایقران در دقیقه ۸۰ مقابل حریف خود پیروز شوند و اولین ۲ امتیاز این دوره از رقابت‌ها را به دست آورند‌.

اما ملی پوشان کشورمان در دومین بازی مقابل اماراتی که با قدرت در مسابقات ظاهر شده بود بدون گل متوقف شدند تا در بازی آخرمقابل میزبان مسابقات قرار بگیرند‌.

در دیدارهای روز پایانی این گروه امارات در حالی که تا دقیقه ۸۱ از کره شمالی عقب افتاده بود، موفق شد با گل‌های خمیس سعید (۸۱) و ظهیر بخیت (۸۵) حریف را شکست داده و صعودش به مرحله بعدی را قطعی کند.

بلافاصله پس از پایان این دیدار تیم‌های ایران و ژاپن برابر هم به میدان رفتند. علی پروین که در ۱۸۰ دقیقه دو بازی اول خود دست به‌ ترکیب خود نزده بود و حتی یک تعویض نیز انجام نداده بود، تیم‌ملی را دوباره بدون تغییر به میدان فرستاد‌. ملی پوشان ما تنها با کسب یک تساوی ۰-۰ می‌توانستند به همراه امارات راهی مرحله بعدی مسابقات شوند اما ژاپن میزبان مسابقات باید برابر تیم کشورمان به پیروزی می‌رسید تا از حذف زودهنگام نجات پیدا کند. در آن مسابقه که یکی از تلخ ترین دیدارهای جام ملت‌های آسیا بود، “جمال شریف” داور سوری که در دقیقه ۶۰ جمشید شاه‌‍محمدی را اخراج کرده بود، در دقیقه ۸۷ گل مشکوک به آفساید تیم ژاپن را پذیرفت و در دقایق پایانی هم پیوس و نادر محمدخانی را از زمین اخراج کرد. همین موضوع اعتراض گسترده بازیکنان تیم ملی را به همراه داشت. بازیکنان تیم ملی پس از دریافت آن گل داور سوری را احاطه کردند و طی آن کرمانی مقدم لگدی به جمال شریف زد و او هم به اشتباه فرشاد پیوس را اخراج کرد! تا بار دیگر حکایت گناه آهنگر بلخی و گردن نازک مس گر شوشتری کاممان را بیش از پیش تلخ تر کند . عجب ظهر بدی بود آن روز …
به خاطر درگیری‌های دقایق پایانی مسابقه، AFC مرتضی کرمانی مقدم، فرشاد پیوس، نادر محمدخانی، مجتبی محرمی و جمشید شاه‌محمدی را یک جلسه تا یک سال جریمه کرد. البته محرومیت یکساله کرمانی مقدم نه به خاطر آن لگد که خودش می گوید مجتبی محرمی زده بلکه به خاطر درگیری‌ و سیلی به داور پس از پایان بازی بود. روایت این اتفاق تلخ را از زبان مجتبی کرمانی مقدم در اینجا بخوانید.

صحنه گل مشکوک دقیقه ۸۹ کازیوشی میورا؛ در این تصویر احمدرضا عابدزاده و سیدمهدی ابطحی دیده می شوند

بدین ترتیب بدترین اتفاق ممکن برای ما افتاد؛ ایران برای نخستین بار در تاریخ جام ملت‌ها در مرحله گروهی حذف شد. امارات و ژاپن صعود کردند. عربستان بهترین فرصت برای قهرمانی سوم و شکستن رکورد ایران را پیدا کرد. عربستان در فینال مقابل ژاپن تن به شکست داد تا کشور آفتاب تابان دومین کشور شرقی بعد از کره جنوبی باشد که جام را برده‌ است.

دوره یازدهم (۱۹۹۶ – امارات): پس از یک دوره ناکامی یران در جام ملت‌های آسیا و نیز عدم راهیابی ایران به جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا، علی پروین از کار برکنار شد و محمد مایلی کهن دستیار وی به عنوان سرمربی جدید ایران معرفی شد و توانست با یک تیم جوان شده به دوره یازدهم جام ملتهای آسیا صعود کند. البته چهره‌هایی با تجربه همچون استیلی، زرینچه، عابدزاده، نامجو مطلق و محرمی هم در این تیم حاضر بودند.

تیم‌ملی در این دوره از رقابت‌ها در گروه ۲ با تیم‌های عربستان سعودی، عراق و تایلند همگروه شد‌. تیم‌ملی جوان ایران در اولین پیکار بر اثر بی‌تجربگی نتوانست نمایش خوبی مقابل عراق داشته باشد و به راحتی نتیجه را به حریف نه چندان قدرتمند خود واگذار کرد‌. عراقی‌ها دو بار در دقایق ۳۷ و ۷۰ دروازه احمدرضا عابدزاده راگشودند و تنها علی دایی در آخرین دقیقه از روی نقطه پنالتی یکی از گل‌های خورده راجبران کرد‌.

اما نوار موفقیت‌های چشمگیر تیم‌ملی از دومین دیدار مقابل تایلند شروع شد‌. چند تغییر تاکتیکی موجب شد که انسجام تیمی ملی‌پوشان بالا برود‌. دومین دیدار مقابل تایلند برگزار شد و بازی با نتیجه ۳ بر یک به سود ایران به پایان رسید‌.

نعیم سعداوی در دقیقه ۳۷، مهرداد میناوند در دقیقه ۵۴ و علی دایی در دقیقه ۷۰ برای تیم‌ملی گلزنی کردند و تنها گل تایلند را سناموآنگ معروف به ثمر رساند‌.

سومین بازی شاگردان مایلی‌کهن مقابل مدافع عنوان قهرمانی یعنی عربستان بود‌. وقتی سوت پایان این بازی کشیده شد کمتر کسی نتیجه روی تابلوی ورزشگاه را باور می‌کرد‌. سفیدپوشان کشورمان در یک بازی حساب‌شده و سراسر حمله یکی از مدعیان شماره یک مسابقات را با ۳ گل درهم کوبیدند‌. اولین گل بازی را کریم باقری در دقیقه ۱۲ به ثمر رساند و به دنبال آن علی دایی در دقیقه ۳۷ دومین گل بازی را وارد دروازه عربستان کرد‌. در نیمه دوم نیز خداداد عزیزی که در این دوره از مسابقات عنوان بهترین بازیکن را به خود اختصاص داد در دقیقه ۴۷ سومین گل را برای ملی پوشان زد تا پیروزی ارزشمند و تاریخی ایران به ثبت برسد‌.

این دو پیروزی پرگل ملی‌پوشان را به عنوان صدرنشین گروه ۲ راهی یک چهارم نهایی کرد تا در این مرحله ایران به مصاف کره جنوبی برود‌. ملی پوشان کشورمان در این بازی یک نتیجه تاریخی را رقم زدند‌. کره‌ای‌ها ابتدا در دقیقه ۱۱ توسط کیم دو هیون دروازه ایران را گشودند و گل تساوی بخش باقری در دقیقه ۳۰ بلافاصله توسط سین تائه یونگ پاسخ گفته شد و نیمه اول با نتیجه ۲ بر یک به سود کره به اتمام رسید، اما طوفان علی دایی و خداداد عزیزی در نیمه دوم چنان شکستی را بر مدعی کسب عنوان قهرمانی وارد کرد که هیچ گاه از خاطر آنان پاک نشود‌.
علی دایی روی بازیسازی‌ عزیزی ۴ بار دیگر دروازه کره‌ای‌ها را گشود تا در پایان بازی سرمربی چشم بادامی‌ها با چشم‌هایی گریان روی اسکوربورد ورزشگاه نتیجه ۶ بر ۲ را تماشا کند‌. ایران با اقتدار به نیمه نهایی پا گذاشت جایی که باید دوباره به مصاف عربستان می‌رفت‌.

به‌رغم اینکه ملی پوشان یک بار در مرحله نیمه نهایی به راحتی موفق شده بودند تیم‌ملی عربستان را شکست دهند اما بازی نیمه نهایی فضایی کاملاً متفاوت داشت‌. ورزشگاه شهر ابوظبی یک صدا سعودی‌ها را تشویق می‌کرد و کار برای تیم جوان ایران سخت شده بود. گل خداداد عزیزی هم پذیرفته نشد تا بازی در وقت قانونی و اضافی بدون گل به اتمام برسد‌ و در نهایت دو تیم به ضربات پنالتی بروند تا نیمه نهایی ۱۹۸۴ تکرار شود. درخشش محمد الدعیع و خراب شدن پنالتی های علی دایی، داریوش یزدانی و محمد خاکپور شکست ایران‌ را رقم زد تا تیم شایسته ایران به فینال نرسد.

جالب اینجاست که همانند سال ۱۹۸۴ تیم‌ملی ایران در دیدار رده‌بندی باید با کویت بازی می‌کرد‌. جاسم الهویدی اولین گل بازی را در دقیقه ۱۵ وارد دروازه ایران کرد اما پیش از پایان نیمه اول سانتر ناقص میناوند در موقعیت بسیار نامناسب به علی دایی رسید و او با شیرجه‌ای تماشایی و با ضربه سر دروازه کویت را گشود‌ و با ۸ گل آقای گل مسابقات لقب گرفت. بازی به ضربات پنالتی رفت و این بار برخلاف آن دوره، درخشش عابدزاده مقام سومی را برای ایران به ارمغان آورد.

در دیدار پایانی نیز عربستان در ضربات پنالتی بر امارات میزبان بازی‌ها غلبه کرد تا برای سومین بار جام را تصاحب کند.

دوره دوازدهم (۲۰۰۰ – لبنان): حضور تیم‌ملی کشورمان در رقابت‌های جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه و موفقیت آنان در بین سال‌های ۱۹۹۷ تا سال ۲۰۰۰ تیم پرامیدی را راهی رقابت‌های جام ملت‌ها کرد‌. بازیکنان ایرانی که پس از موفقیت‌های پیاپی از جام ملت‌های سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۰ موردتوجه باشگاه‌های اروپایی قرار گرفته بودند و با حضور در لیگ‌های معتبر اروپا اعتبار مضاعفی به تیم فوتبال کشورمان بخشیده بودند در قالب تیمی مدعی به لبنان سفر کردند‌.

جلال طالبی که تجربه هدایت تیم‌ملی ایران در جام جهانی ۱۹۹۸ را نیز داشت هدایت تیم‌ملی کشورمان را برعهده گرفت و ملی‌پوشان در گروه یک با تیم‌های عراق، تایلند و لبنان همگروه شدند و با شروعی توفانی موفق شدند میزبان رقابت‌ها را در اولین گام با نتیجه ۴ بر صفر شکست دهند‌. کریم باقری، علی دایی و حمید استیلی (۲گل) گلزنان ایران بودند.
دومین پیکار ملی‌پوشان کشورمان مقابل تیم‌ملی تایلند بود که این بازی با نتیجه تساوی ۱-۱ به پایان رسید‌. تیم‌ملی کشورمان در حالی که در دقیقه ۱۲ بازی از تیم نه چندان نامدار تایلند گل خورد تا دقیقه ۷۳ در تلاش برای جبران گل بود که نهایتاً دراین دقیقه علی دایی موفق شد گل تساوی بخش را به ثمر برساند‌.
تیم‌ملی کشورمان در سومین بازی خود در این مرحله موفق شد باز هم با قدرت گلزنی علی دایی تیم فوتبال عراق را ۱-۰ شکست داده و با ۷ امتیاز به عنوان تیم اول گروه به مرحله یک چهارم نهایی صعود کند‌.

در این مرحله از مسابقات تیم‌ملی باید به مصاف تیم کره جنوبی می‌رفت‌. همه علاقه‌مندان فوتبال در کشورمان پای گیرنده‌های تلویزیونی منتظر تکرار نتیجه ۶-۲ دوره پیشین بودند اما بازی متفاوت و به دور از انتظاری از تیم‌ملی به معرض نمایش در آمد‌، بازیکنان تلاش‌های بی‌برنامه‌ای داشتند و نمی‌توانستند به صورت هدفمند روی دروازه حریف فشار بیاورند‌. نهایتاً در ۲۰ دقیقه پایانی کریم باقری‌ هافبک شوتزن تیم‌ملی کشورمان با یک ضربه دیدنی از میانه های میدان تیم‌ملی را یک بر صفر جلو انداخت‌. (این گل زیبا را در اینجا ببینید)

تیم ملی ایران در مسابقات جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۰

درحالی که همه منتظر شنیدن سوت پایان بازی و جشن صعود تیم‌ملی به مرحله نیمه نهایی بودند ناگهان کیم سانگ سیک مهاجم تیز چنگ کره از فرصت استفاده کرد و در آخرین ثانیه‌‌ها دروازه پرویز برومند را باز کرد و کار را به تساوی کشاند‌. وقت اضافی و گل طلایی باید تعیین کننده تیم صعود کننده به نیمه نهایی می‌شد‌. دیری نپایید و هنوز عدد نشان دهنده دقایق بازی ۳ رقمی نشده بود که ضربه ارسالی روی دروازه ایران با اشتباه علی دایی در محوطه جریمه تیم‌ملی مقابل پاهای لی دونگ گوک قرار گرفت و او هم کار را تمام کرد تا تیم‌ملی کشورمان به نیمه نهایی رقابت‌های سال ۲۰۰۰ نرسد. تیم‌ملی ژاپن در فینال این دوره از رقابت‌ها با یک گل عربستان را شکست داد و دومین قهرمانی خود را جشن گرفت‌.

دوره سیزدهم (۲۰۰۴ – چین): تیم‌ملی کشورمان به جام جهانی ۲۰۰۲ صعود نکرد و میروسلاو بلاژویچ مربی معروف کروات تیم‌ملی را‌ ترک کرد و دستیار خود برانکوایوانکوویچ را به یادگار باقی گذاشت تا مسؤولان فدراسیون با این مرد کروات قراردادی بلند مدت ببندند‌. تیم‌ملی این بار با گروهی از بازیکنان باتجربه و شاغل در لیگ‌های اروپایی و آسیایی راهی چین شد‌. ایران بی‌شک یکی از شانس‌های قهرمانی مسابقات به حساب می‌آمد و بسیاری از این تیم پر ستاره می‌ترسیدند.

ایران در بازی اول خود با ۳ گل عنایتی، نکونام و دایی تایلند را مغلوب کرد. در دیدار دوم شاگردان برانکو به مصاف عمان رفتند و به سختی به یک تساوی دست یافتند. در حالی که بازی تا دقیقه ۹۴ با برتری ۲-۱ عمان ادامه داشت محمد نصرتی مدافع تیم‌ملی گل نجات‌بخش را وارد دروازه حریف کرد و یک امتیاز بازی را برای اردوی ایران به ارمغان آورد‌. دیدار سوم ایران در این گروه در حالی برگزار شد که تساوی دو تیم ایران و ژاپن هر دو تیم را راهی مرحله بعد می‌کرد‌. اما بازیکنان تیم‌ملی که قصد داشتند به عنوان تیم برتر گروه راهی یک چهارم نهایی شوند از ابتدا تا پایان روی دروازه ژاپن حمله کردند، فشار حملات ایران به قدری زیاد بودکه ژاپنی‌‌ها در ۱۵ دقیقه پایانی‌ترجیح دادند با حفظ توپ و بازی تأخیری اجازه ادامه حملات را به ایرانی‌‌ها ندهند و البته در این کار هم موفق شدند و بازی بدون گل به پایان رسید‌.

در مرحله یک چهارم نهایی برای سومین بار پیاپی تیم‌ملی باید به مصاف کره جنوبی می‌رفت‌. تیم‌ملی که انگیزه بالایی برای شکست دادن تیم چهارم جهان داشت با قدرت وارد میدان شد‌. اولین گل بازی را علی کریمی در دقیقه ۱۰ به ثمر رساند‌. کره‌ای‌‌ها ۶ دقیقه بعد پاسخ گل را دادند و کار به تساوی کشیده شد‌. ۴ دقیقه از گل کره نگذشته بود که باز هم کریمی دروازه چشم بادامی‌‌ها را بازکرد ولی این کره‌ای‌ها بودند که به این راحتی‌‌ها تن به شکست نمی‌دادند و در دقیقه ۲۵ باز هم کار را به تساوی کشاندند تا بازی نیمه اول با تساوی به پایان برسد‌. در نیمه دوم و در دقیقه ۵۱ پارک جی سونگ به اشتباه دروازه خودی را باز کرد و نتیجه را ۳ بر ۲ به نفع ایران برگرداند اما کیم نام ایل باز هم در دقیقه ۶۸ کار را به تساوی کشاند اما علی کریمی ستاره تیم‌ملی در این دیدار در فاصله ۱۳ دقیقه به پایان بازی چهارمین گل بازی را به ثمر رساند و ضمن انتقام دوره قبلی تیم چهارم جهان را از گردونه رقابت‌ها حذف کرد‌.

جام ملت های ۲۰۰۴ در چین و درخشش علی کریمی و یک هت تریک تاریخی؛ مهدوی کیا ساخت و کریمی نواخت

تیم‌ملی در نیمه نهایی باید به مصاف چین میزبان می‌رفت‌. بازی در وقت قانونی و اضافی تحت فشار تماشاگران پر تعداد چینی و کمی هم لطف داوری با تساوی یک – یک به پایان رسید‌. اولین گل را چینی‌‌ها در دقیقه ۱۹ به ثمر رساندند و علوی در دقیقه ۳۸ با شوت سنگینی از راه دور کار را به تساوی کشاند‌ تا ضربات پنالتی‌ تعیین کننده فینالیست مسابقات باشد. میرزاپور در ۳ ضربه اول موفق شد یکی از ضربات چینی‌‌ها را مهار کند اما دو ضربه پایانی ما توسط ایمان مبعلی و یحیی گل محمدی به هدر رفت و بازهم فینال مسابقات از دست رفت‌. علاقه مندان به فوتبال حتما دیالوگ ماندگار عادل فردوسی پور پس از ضربه پنالتی چیپ یحیی گل محمدی را در یاد دارند.

دیدار رده‌بندی مقابل تیم شگفتی ساز بحرین انجام شد‌. البته بحرین مقابل ایران حرفی برای گفتن نداشت و تیم‌ملی با دو گل علی دایی، نکونام و علی کریمی با نتیجه ۴ بر ۲ موفق به شکست حریف شد‌ و چهارمین مقام سومی ایران به دست آمد.

دوره چهاردهم (۲۰۰۷ – اندونزی، مالزی، تایلند و ویتنام): جام ملت‌های آسیا در سال ۲۰۰۷ درحالی برگزار شد که برای اولین بار چهار کشور جنوب شرق آسیا ( مالزی-ویتنام-اندونزی- تایلند) بطور همزمان میزبان مسابقات بودند. ایران بدون علی دایی که ۳ دوره مستمر در این مسابقات حضور داشت، و با هدایت جوانترین مربی تاریخش یعنی امیر قلعه نویی در کشور مالزی با تیم‌های همگروهش( ازبکستان-چین و مالزی) مسابقاتش را برگزار کرد. در اولین دیدار ایران با نتیجه ۲-۱ ازبکستان را شکست داد. گل ازبکستان روی اشتباه رحمان رضایی و رودباریان توسط رحمان رضایی وارد دروازه ایران شد. این گل توسط سیدجلال حسینی جبران شد و گل پیروزی ایران توسط جواد کاظمیان بازیکن تعویضی ایران به ثمر رسید.

در دومین بازی ایران خیلی زود با دو گل از چین عقب افتاد و سرانجام با گل‌های فریدون زندی و جواد نکونام بازی را به تساوی کشاند. در سومین دیدار ایران به مصاف ضعیف‌ترین تیم گروه یعنی مالزی رفت که از حریفان قبلی در هر بازی پنج گل دریافت کرده بود. ایران فرصت‌های زیادی را از دست داد و سرانجام با دوگل نکونام (پنالتی) و آندرانیک تیموریان مالزی را شکست داد و به‌عنوان تیم اول گروه به دور بعد صعود کرد تا برای چهارمین بار پیاپی به مصاف کره جنوبی برود.

ایران در این دیدار برتری محسوسی نسبت به حریف داشت و فرصت‌های خوبی را توسط علی کریمی، نکونام و مهدوی‌کیا از دست داد. کره که به دنبال کشاندن بازی به ضربات پنالتی بود به هدف خود رسید. در ضربات پنالتی رضاعنایتی و فریدون زندی گل زدند و مهدوی کیا و رسول خطیبی پنالتی را از دست دادند تا با حذف ایران امیر قلعه نویی هم از کار برکنار شود.
برخی کارشناسان معتقد بودند ایران به واسطه داشتن مهره های سرشناس اصلی‌ترین مدعی این مسابقات بود ولی این بازیکنان کمتر از حد انتظار ظاهر شد و اشتباهات تاکتیکی قلعه‌نویی نیز مزید بر علت شد تا ایران حذف شود.

جام ملت‌های ۲۰۰۷ در مالزی؛ پایان کار قلعه نویی در تیم ملی

در این دوره در میان حیرت همگان تیم کشور جنگ‌زده عراق قهرمان مسابقات شد. این در حالی بود که همین تیم با همین نفرات و مربی حدود یک ماه قبل در مسابقات غرب آسیا در فینال با نتیجه ۲-۱ مغلوب تیم (ب) ایران شد که ۱۰ نفره بازی می‌کرد!

دوره پانزدهم (۲۰۱۱ – قطر): سرنوشت آخرین حضور ایران در جام ملت‌های آسیا هم با حذف در مرحله یک چهارم نهایی به دست کره جنوبی رقم خورد. ایران که با هدایت افشین قطبی در این مسابقات حاضر شده بود، در گروه خود مقتدرانه صدرنشین شد؛ برد ۲-۱ برابر عراق با گل‌های مبعلی و رضایی، پیروزی ۱-۰ بر کره شمالی با تک گل کریم انصاریفرد و برد قاطع ۳-۰ مقابل امارات با گل‌های آرش افشین، محمد نوری و گل به خودی ولید عباس ۹ امتیاز برای ایران به ارمغان آورد.

در مرحله یک چهارم نهایی مطابق روال ۴ دوره گذشته ایران به مصاف کره جنوبی رفت و باز هم کار دو تیم به وقت اضاف کشید و باز هم بازنده میدان ایران بود. یونگ بینک در دقیقه ۲+۱۰۵ گل کره جنوبی را به ثمر رساند تا این تیم یک بر صفر پیروز میدان شود و ایران مانند جام ملت‌های چهار سال پیش در سال ۲۰۰۷ برابر کره جنوبی شکست بخورد و از صعود به نیمه نهایی باز بماند.
بدین ترتیب طلسم ۳۵ ساله قهرمان نشدن ایران در آسیا و البته نرسیدن به فینال ۳۹ ساله شد.

پیش‌بینی عملکرد ایران در جام ملت‌های ۲۰۱۵

با توجه به اینکه اولین بار است ایران در مرحله گروهی این مسابقات با ۳ تیم از منطقه غرب همگروه می شود و تجربه نشان داده که ایران مقابل تیم های عربی از لحاظ روانی و برخی مواقع تبانی تیمها با یکدیگر مشکل داشته، به نظر می رسد شاگردان کی روش کار سختی برای صعود داشته باشند. ایران پس از جام جهانی تنها ۲ بازی تدارکاتی انجام داده و در مقابل رقبای این تیم یعنی قطر، بحرین و امارات با تدارک و هزینه بالا خود را مهیای این مسابقات کرده اند. ملی پوشان ایران در آخرین دیدار تدارکاتی خود مقابل عراق یکی از تیم های حاضر در مسابقات با ترکیبی از جوانان و باتجربه های خود نمایش امیدوارکننده ای داشت و امیدها را در دل هواداران بالا برد.
ایران اگر از گروه خود صعود کند به احتمال زیاد در دور بعد به یکی از تیمهای ژاپن یا عراق خواهد خورد و با توجه به احتمال بالای صدرنشینی ژاپن در گروه خود ایران باید برای صدرنشینی تلاش کند.

نکاتی درباره ایران در تاریخ جام ملت‌های آسیا:

* همایون بهزادی زننده اولین گل ایران در مرحله نهایی جام ملت های آسیاست. حسین کلانی هم اولین هت تریک ایران در این رقابت ها انجام داد.

* ایران در ۱۲ دوره حضور خود ۱۱ بار به یک چهارم نهایی رسیده، ۸ بار به جمع ۴ تیم رسیده و ۳ بار هم به فینال رسیده است.

* ایران به همراه عراق و ژاپن ۳ تیمی هستند که هرگاه به فینال رسیدند بازنده نبوده اند. ایران ۲ بار به فینال رفته و هر ۲ بار قهرمان شده است. یک دوره هم بازی ها به صورت دوره ای بود و ایران به عنوان قهرمانی رسید.

* علی دایی با ۱۴ گل بهترین گلزن تاریخ این رقابت ها به شمار می رود.

* کره جنوبی و ایران با ۵ تقابل در یک چهارم نهایی رقبای سنتی این مسابقات به شمار می روند که در این دوره به هیچ عنوان تا قبل از نیمه نهایی به هم برخورد نخواهند کرد.

* ابراهیم آشتیانی (۱۹۷۲)، علی پروین (۱۹۷۶) و خداداد عزیزی (۱۹۹۶) ۳ بازیکن ایرانی هستند که در ادوار مختلف جام ملت‌های آسیا عنوان بهترین بازیکن جام را به خود اختصاص داده‌اند.

* ایران در ادوار گذشته با همگروه های این دوره خود ۶ بازی انجام داده است؛ با امارات ۴ بازی (۳ برد برای ایران و یک تساوی) – با قطر یک بازی (یک برد برای ایران) – با بحرین یک بازی (یک برد برای ایران)

** رکوردهای ایران
* در ۱۵ دوره برگزار شده جام ملت های آسیا، ایران در ۱۲ دوره حضور داشته است که به همراه کره جنوبی رکورددار حضور در مرحله نهایی جام ملت های آسیاست.

* ایران با ۵۸ بازی رکورد بیشترین بازی در تاریخ جام ملت های آسیا را به خود اختصاص داده است و با ۳۴ برد، بیشترین پیروزی را در این مسابقات داشته است. کره جنوبی با ۵۶ بازی و ۲۷ برد در رده دوم جدول قرار دارد.

* تیم ملی ایران با ۱۷ تساوی، بیشترین نتیجه مساوی را در این مسابقات داشته است.

* ایران با ۱۱۲ گل زده تهاجمی ترین تیم تاریخ جام ملت های آسیاست و با دومین تیم گلزن این مسابقات که کره جنوبی است، ۲۰ گل فاصله دارد. تیم ملی با تفاضل گل مثبت ۷۰ نیز بهترین وضعیت را دارد.

* ایران در مجموع با ۱۱۹ امتیاز (۳ امتیاز برای برد و یک امتیاز برای مساوی) بهترین عملکرد را در تاریخ جام ملت های آسیا داشته است.

* ایران با پیروزی ۸-۰ مقابل یمن جنوبی در جام ۱۹۷۶ رکورد بهترین پیروزی در تاریخ این مسابقات را نیز به خود اختصاص داده است.