گرفتن فال حافظ از جمله رسم و رسوم ایرانیان در شب یلدا طولانی‌ترین شب سال است که تاکنون زنده نگه داشته شده است.
شب یلدا یکی از شب‌های شیرینی است که ایرانیان از گذشته با آداب و رسوم ویژه‌ای این شب را گرامی داشته و فقط به زیبایی‌ها فکر می‌کنند.
ایرانیان نزدیک به هزاران سال است که شب یلدا آخرین شب پاییز را که درازترین و تاریک‌ترین شب در طول سال است تا سپیده دم بیدار می‌مانند و در کنار یکدیگر خود را سرگرم می‌کنند.
در آیین کهن، بنابر یک سنت دیرینه آیین مهر شاهان ایرانی در روز نخست دی ماه تاج و تخت شاهی را بر زمین می‌گذاشتند و با جامه‌ای سپید به صحرا می‌رفتند و بر فرشی سپید می‌نشستند.
ایرانیان در این شب باقی‌مانده میوه‌هایی را که انبار کرده بودند به همراه خشکبار و تنقلات می‌خوردند و دور هم گرد هیزم افروخته می‌نشستند تا سپیده دم بشارت روشنایی دهد.
جشن شب یلدا در ایران امروز نیز با گرد هم آمدن و شب‌نشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار می‌شود.
در این شب خانواده‌ها گرد هم آمده و افراد پیر و سالخورده برای همه قصه تعریف می‌کردند.
خوردن آجیل، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون که همه جنبه نمادی دارند و نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند، در این شب مرسوم بوده و البته در این شب فال گرفتن از کتاب حافظ نیز مرسوم است.
*فال حافظ و پیش‌گویی بخت و اقبال دختران جوان
حافظ خوانی و گرفتن فال حافظ به ویژه برای دختران جوان یکی از رسوم شیرین و پر طرف‌دار شب یلدا است، در این شب به ویژه دختران جوان مجرد دور هم جمع شده و با قرائت فاتحه‌ای برای حافظ از وی یک فال خوب طلب می‌کنند.
دخترانی که گرد کرسی‌های خانه مادربزرگ نشسته و به قصه‌های وی گوش داده و در دل خود آرزوهای مختلفی در این شب از خداوند می‌خواهند.
*آداب شب یلدا در روستای قره‌بوطه
شب یلدا در مناطق مختلف استان زنجان نیز همچون سایر استان‌ها دارای آداب و رسوم ویژه‌ای است.
روستای «قره‌بوطه» یکی از روستاهای استان زنجان به شمار می‌رود که مردم آن در شب یلدا مراسم‌های مختلفی داشته و این شب را در خانه بزرگ‌ترها جمع می‌شوند، این شب در زبان محلی به «چله» معروف است.
مردم این روستا به ویژه کودکان و جوانان در این شب از پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها هدیه گرفته و معمولا آن را تا شب یلدای سال آینده نگه می‌دارند.
*آویزان کردن شال توسط پسران کوچک
البته در گذشته رسم بر این بود پسران کوچک شب یلدا ظرفی را به شال بسته و از پنجره‌ای که در سقف خانه‌های قدیمی وجود داشته است، آویزان کرده و اهالی خانه در ظرف آویزان شده پسران پول و هدیه‌های مختلف از جمله میوه، تخم‌مرغ و کشمش می‌ریختند.
*بردن چله قارپوزی برای نو عروسان
یکی دیگر از مراسم‌های شب یلدا یا شب چله در روستای قره‌بوطه بردن هدیه و هندوانه برای تازه عروسان است، این هدایا که توسط خانواده داماد به منزل عروس برده می‌شود همراه با شادی و مراسم‌های مختلفی است.
در این شب، سینی‌های دایره‌ای شکل را تزیین کرده و در آن آجیل، هندوانه تزیین شده، میوه و شیرینی می‌گذارند و خواهر یا برادر داماد بر سر خود گذاشته و تا خانه عروس روی سر می‌برند.
خانواده عروس نیز با شادی و نقل و نبات از خانواده داماد استقبال کرده و جشن آنها بر رنگ‌تر می‌شود.
*صله رحم در شب یلدا در روستای قره‌بوطه پر رنگ‌تر می‌شود
شب یلدا بر اساس عقاید ایرانیان شب بزرگ و معنوی نیز به شمار می‌رود، بسیاری از افراد در این شب به دیدن بزرگ‌ترها و بیمارها می‌روند و از آنها دلجویی می‌کنند.
حضور اهالی خانواده در منزل بزرگ‌ترها سبب خوشحالی سالخوردگان شده و شادی فرزندان نیز دو برابر می‌شود.
پوشیدن لباس‌های نو و روشن از دیگر رسوم مردم روستای «قره‌بوطه» در شب یلدا است که به اعتقاد مردم همواره برکت و روشنی به زندگی آنها وارد می‌شود.
*دانه‌های اناری که همچون یاقوت در ظرف‌ها می‌درخشند
خوردن انار به اعتقاد اهالی این روستا از اهمیت بالایی برخوردار است و باید در سفره شب یلدا هندوانه و انار دانه شده آماده بوده و با این میوه‌ها از میهمانان پذیرایی شود.
قلب مردم اهالی در شب یلدا همچون دانه‌های انار درخشیده و روشنی بیشتری به جمع آنها می‌بخشد.
—————————-
گزارش از: فاطمه حیدری
—————————-
انتهای پیام/منبع:فارس
