اهمیّت زیارت حضرت عبدالعظیم علیه السلام
زیارت از شیوه های مهمّ زنده نگه داشتن نام و یاد و خاطره پاکان و صالحان است که همواره در فرهنگ اسلامی بر آن تاکید شده است. تشویق های بسیاری در مجموعه روایات نسبت به زیارت مرقد رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و زیارت سیدالشهداء علیه السلام و ائمه اطهار و امام زادگان به چشم می خورد که این کار علاوه بر آثار تربیتی برکات معنوی فراوانی در پی دارد. از جمله کسانی که در روایات نسبت به زیارت او سفارش شده است، حضرت عبدالعظیم علیه السلام است که از این سفارش تا حدودی عظمت شخصیت و جایگاه والای او در نزد اهل بیت علیهم السلام معلوم می گردد. حتی در ضمن یکی از روایت های حضرت هادی علیه السلام آمده است که فرمودند: «هرکس قبر اباالقاسم [حضرت عبدالعظیم علیه السلام ] در ری(با شروط آن) زیارت کند، خداوند پاداش او را بهشت قرار می دهد».
بخشی از زیارت حضرت عبدالعظیم علیه السلام
سلام بر تو ای بنده شایسته و وارسته خدا؛ سلام بر تو ای اباالقاسم، فرزند امام مجتبی علیه السلام ؛ سلام بر تو ای که در زیارت تو امید پاداش زیارت سیدالشهداء هست؛ سلام بر تو. خداوند میان ما و شما در بهشت، آشنایی برقرار کند و ما را در گروه شما محشور گرداند و از حوض کوثر جدّتان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به دست علی بن ابی طالب علیه السلام سیراب سازد … از خداوند می خواهم که در راه شما به ما شادی و گشایش دهد و ما و شما را در جوار جدّتان محمد صلی الله علیه و آله وسلم گردآورد و معرفت شما را از ما نگیرد … .
با دوستی شما و بیزاری از دشمنانتان و تسلیم بودن در برابر خدا به شما تقرّب می جوییم ای سرور من، برای ورود به بهشت شفیع من باش؛ چرا که تو نزد خداوند مقام بلندی داری. خدایا، از تو می خواهم سرانجامم را به سعادت ختم سازی و ایمان و ولایتی را که دارم از من نگیری … خدایا به کرم، عزّت، عافیت و رحمتت قسم دعایم را مستجاب و زیارتمان را قبول کن و بر محمّد خاندانش درود فرست.
گوشه‌هایی از زندگانی حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)
ابوالقاسم عبدالعظیم بن عبدا… حسنی(ع) در سال ۱۷۳ ه.ق در شهر مدینه به دنیا آمد. پدر وی «عبدا…» و مادرش «فاطمه» دختر «عقبه‌بن‌قیس» بود. نسبت وی با چهار واسطه به امام حسن مجتبی(ع) باز می‌گردد. به همین علت حسنی شهرت یافت.
در کتاب «عمده‌الطالب» نام برادران حضرت عبدالعظیم اینگونه بیان شده است: «احمدبن عبدا…»، «حسن‌بن عبدا… (معروف به مهفهف)»، «محمدبن عبدا…»، «حسن‌بن عبدا…».او محضر مبارک «امام رضا(ع)»، «امام موسی کاظم(ع)»، «امام علی‌النقی(ع)» «امام محمدتقی(ع)» را درک و از «امام رضا(ع)»، «امام هادی(ع)» و «امام محمدتقی(ع)» روایات و احادیث بسیاری نقل کرده است. وی در نظر ائمه معصومین و علمای شیعه به عنوان فردی دانشمند، راوی حدیث، مورد اعتماد (ثقه)، آگاه در مسایل دینی، آشنا به احکام قرآنی، دارای اعتقادات نیکو، صفای باطن شناخته شده است.«امام هادی(ع)» اشخاصی که برای سوالات و مشکلات خود به آن حضرت مراجعه می‌کردند به پیش وی می‌فرستاد و می‌فرمود: از وی راهنمایی بخواهید. سخن حضرت در نظر مردم به منزله سخن امام به حساب می‌آمد.
نقل شده است روزی حضرت سیدالکریم به خدمت «امام هادی(ع)» رسید و عقاید دینی خود را به آن حضرت عرضه داشت. «امام هادی(ع)» ایشان را تأیید کردند و فرمودند. تو از دوستان و نزدیکان ما هستی. این دیدار حضرت با «امام هادی(ع)» به خلیفه گزارش شد و خلیفه دستور دستگیری حضرت را صادر کرد. حضرت نیز برای مصون ماندن از خطر به صورت ناشناس از شهری به شهر دیگری می‌رفت تا به ری رسید و آنجا را برای سکونت انتخاب کرد. وی در کوی سکه‌الموالی در محله ساربانان در زیرزمین یکی از خانه‌های شیعیان مدت زیادی را زندگی کرد. حضرت روزها را روزه می‌گرفت و شب‌ها را عبادت می‌کرد.از آثار «حضرت عبدالعظیم(ع)» تنها قریب ۸۰ حدیث و ۲ کتاب به نام‌های «خطب» که حاوی فرمایشات امام علی(ع) و «یوم دلیله» که به گفته «صاحب‌بن‌عباد» شامل اذکار روز و شب است.
روضه نورانی
مرحبا زین روضه نورانی عنبر شمیم کز رواق و صحن او از خلد می آید نسیم
وادی طور است گویا این رواق مشک بو مهبط نور است الحقّ این چنین زیبا حریم
منبع احسان و کان لطف و ینبوع سخا مظهر تقوا و ایمان، حضرت عبدالعظیم
زایر او هر که شد از صدق، از قول امام زایر شاه شهیدان است و در جنّت مقیم
دوستانش ایمن از نارند و ارباب ولا دشمنامش شامل لعنند و اصحاب جحیم
نکهت جان بخش او چون بوی جنّت روح بخش روضه پرنور او دارالشفای هر سقیم
گر تو خواهی وارد این آستان گردی ز صدق باز کن لب بهر بسم اللّه الرحمن الرحیم.
